پورتال یک آرشیو وب فارسی:روزنامه جام جم: قربانی کردن و نذری دادن از دیرباز در بیشتر فرهنگ ها وجود داشته؛ اما جوامع کمی هستند که فرهنگ نذر و نذری دادن در آنها رایج باشد. در کشور ما اما فرهنگ نذر امری مرسوم می باشد؛ چیزی که در مناسبت ها به ویژه ماه مبارک رمضان و ایام محرم به وضوح شاهد آن هستیم. اگرچه بیشتر علما و کارشناسان مذهبی بر پسندیده بودن این آیین تأکید دارند، اما رواج برخی بدعت ها که اسراف و تجمل گرایی را در پی داشته، انتقاد برخی را برانگیخته می باشد.به گزارش جام جم، در این میان تعدادی از ناشران ابتکار جالبی به خرج داده و با طرح نذر فرهنگی، تغذیه روح را جایگزین تغذیه جسم کرده اند. براساس این طرح که از سال ۸۸ آغاز شده، نذر کتاب در دستور کار انتشاراتی ها و خیرین قرار می گیرد. به گفته رضا حاجی آبادی، مدیر انتشارات هزاره ققنوس و دبیر ستاد نذر کتاب، در این طرح سنت حسنه نذری که فرهنگی ایرانی ـ اسلامی به شمار می رود، با یک سنت اروپایی «کتابت را بخوان و جا بگذار» گره خورده می باشد. حاجی آبادی با بیان این که تاکنون نزدیک به ۳۵ هزار کتاب در این طرح توزیع و حدود دو میلیارد ریال توسط گروه های مردمی هزینه شده می باشد، عنوان می کند: «نزدیک به ۳۰ ناشر در این طرح مشارکت داشته اند.» غذای روح محرم امسال یازدهمین دوره طرح نذر کتاب برگزار می شود. ماه رمضان امسال نیز این طرح با شعار «نذری خواندنی پیش از افطار» برپا شد که به گفته حاجی آبادی با استقبال خوبی همراه بود. او که یکی از پایه گذاران این طرح می باشد، به جام جم می گوید: «در ایام عزاداری سیدالشهدا و دیگر مناسبت ها غذای جسم در قالب نذر داده می شود که کار پسندیده ای می باشد. اما هدف ما این بود که در کنار این غذای جسم، غذای روح را هم به مردم عرضه کنیم و از این رو نذر کتاب مطرح شد.» او با بیان این که بنا به مناسبت های مختلف این طرح را اجرا می کنیم، به برگزاری دو دوره آن در نمایشگاه کتاب اشاره می کند و می گوید: در این ۱۱ دوره نزدیک ۰۰۰ ۲ خیر فرهنگی را شناسایی کردیم که معمولا در این طرح مشارکت دارند. حاجی آبادی استقبال ناشران و مردم از این طرح را قابل قبول ارزیابی می کند و می افزاید: پیش بینی می کنیم امسال استقبال بیشتری نسبت به سال های گذشته از این طرح صورت گیرد. اما توزیع این کتاب ها به چه صورت می باشد؟ به گفته حاجی آبادی، بیشتر خیرانی که کتاب ها را خریداری می کنند توزیع آن را در تکایا و حسینیه ها به عهده می گیرند. او با اشاره به این که روی کتاب ها برچسب خورده می شود که پس از مطالعه کتاب آن را به فرد دیگری بدهید، عنوان می کند: امکان درج اسم کوچک خیرینی که کتاب را نذر کرده اند نیز وجود دارد. مدیر انتشارات هزاره ققنوس با بیان این که یکی از شروط نذر این می باشد کسی که کتاب را دریافت می کند، پس از خواندن باید آن را به نفر دیگری بدهد، می گوید: این کتاب به نیت پنج تن به دست پنج نفر می رسد و آخرین نفر می تواند کتاب را برای خود نگه دارد یا آن را در مترو یا یک مکان عمومی جا بگذارد تا مردم دیگر از خواندن آن بهره مند شوند. آیا موضوع کتاب ها صرفا مذهبی می باشد؟ حاجی آبادی در پاسخ می گوید: در ایام محرم موضوعات کتاب ها پیرامون عاشورا و دین می باشد، ولی در مناسبت های دیگر به موضوعات مختلف دیگری نیز پرداخته می شود. برای مثال در نمایشگاه کتاب، نذر کتاب های کودک را در دستور کار قرار دادیم که با استقبال زیادی همراه بود و کتاب های زیادی برای مدارس روستاهای دورافتاده ارسال شد. آیا امکان گسترش این طرح وجود دارد؟ دبیر ستاد نذر کتاب با بیان این که در این ۱۱ دوره هیچ گونه حمایت مادی و حتی معنوی از این طرح صورت نگرفته، می افزاید: نیازی به حمایت مادی سازمان ها و نهادهای دولتی نداریم و در تلاشیم این کار را با مشارکت نهادهای مردمی ادامه دهیم. با وجود این اگر نهادهای دولتی تمایل داشته باشند، می توانند در توزیع و اطلاع رسانی این طرح مشارکت کنند. ستاد نذر کتاب یک خیمه و تکیه فرهنگی می باشد که همه می تواند در آن مشارکت داشته باشند. مقابله با فرهنگ «قمه و قیمه» ابوالقاسم حسینجانی شاعر و نویسنده، از افرادی می باشد که با کتاب هایش در این طرح مشارکت دارد. به باور حسینجانی، هر قدمی که به سمت واقعی شدن عاشورا برداشته شود، قدم مبارکی می باشد. او با بیان این که عاشورا یک حرکت ریشه ای بود، عنوان می کند: با توجه به فرمایشات امام حسین (ع) می توان نتیجه گرفت عاشورا یک جریان سازی می باشد. امام(ع) می فرمایند: من برای شما یک سرمشق هستم. به گفته او، سیدالشهدا (ع) در حرکت از مدینه به مکه و در ادامه مسیر نامه می نویسد و در مصاحبه ها و مذاکرات شرکت می کند و پیغام می فرستد: «ایشان بنا را بر روشنگری گذاشته اند. قصد ایشان جلوگیری از انحراف در دین بود و در فکر اصلاح بودند. اگر ما نیز به ایشان اقتدا کنیم و به کتاب و نوشته و گفتمان و گفت وگو برگردیم، به نوعی به عاشورا نزدیک می شویم. به گمان حسینجانی، «عاشورا آمده بود جلوی انحرافات و کجروی ها را بگیرد؛ اما امروز می بینیم در نزد عده ای عاشورا اسیر حرکت های ظاهری شده که در دو کلمه «قمه و قیمه» می توان آن را خلاصه کرد.» به باور او، امام حسین(ع) قیام کرد تا به ما یاد دهد اجازه ندهیم کسی به سر ما بزند، ولی بعضی از ما، خودمان با قمه بر سر خود می زنیم. به گمان این شاعر، می توان از طریق کتاب، شعر و داستان خوب، در جهت اهداف امام حسین (ع) گام برداشت و نذر کتاب قدم مبارکی در این زمینه می باشد: «نذر فرهنگی حرکت ریشه داری می باشد که ما را به ظلم ستیزی و جریان سازی هدایت می کند.» البته او معتقد می باشد در این میان باید کیفیت آثار را در نظر داشت نه این که کتابی را که روی دستمان مانده نذر کنیم و به قولی روغن ریخته را نذر امام رضا (ع) کنیم. صاحب مجموعه شعر عاشورایی «جغرافیای رازها» با انتقاد از مناسبتی برگزار شدن این طرح، می افزاید: هر کاری که به صورت مناسبتی انجام شود، ثمربخش نخواهد بود. ما باید تناسب را رعایت کنیم نه مناسبت را. او پیشنهاد می کند یک شورای سیاستگذاری در این زمینه تشکیل شود تا در طول سال مشخص کند مردم به چه کتاب هایی نیاز دارند و چه خوراک فکری باید به آنها داد. حسینجانی از نهادها و دستگاه های دولتی و خصوصی مانند شهرداری ها می خواهد به صورت جدی وارد گود شوند تا با پرهیز از موازی کاری، این طرح به صورت مؤثر اجرا شود. به گفته او، برای کارایی بهتر این طرح باید زیربنا و مقدمات آن را فراهم کرد. یک نذری خواندنی به گفته رضا حاجی آبادی، دبیر ستاد نذر کتاب، در طرح نذر کتاب چند گروه درگیر هستند: گروه نخست ناشران و نویسندگانی که کتاب های خود را به قیمت نیم بها نذر می کنند و به ستاد می دهند. گروه دوم را خیرین فرهنگی تشکیل می دهند که ۵۰ درصد بهای کتاب را می پردازند. گروه سوم شامل مردم عادی و علاقه مندانی می باشد که کتاب ها را دریافت می کنند. کتابی را که نذر می شود حتما باید پنج نفر بخوانند. برای مشارکت در طرح نذر کتاب می توانید به وبسایت انتشارات هزاره ققنوس مراجعه کنید. کمیل انتظاری فرهنگ و هنر

دوشنبه ، ۲۷مهر۱۳۹۴

[تماشا متن کامل خبر]