پورتال یک آرشیو وب فارسی:دزنیوز: به گزارش سرویس دینی جام نیوز،حضرت زکر یا، از سلسله انبیای ابراهیمی می باشد و در قرآن کر یم همتای سا یر پیامبران ابراهیمی به هدا یت خاص، صلاح و فضیلت جهانی موصوف شده می باشد.(۱) مقصود از صلاحِ مزبور، صالح بودن گوهر وجودی می باشد، نه صرف داشتن عمل صالح، ز یرا در فرهنگ قرآن، بین عمل صالح داشتن، و […]به گزارش سرویس دینی جام نیوز،حضرت زکر یا، از سلسله انبیای ابراهیمی می باشد و در قرآن کر یم همتای سا یر پیامبران ابراهیمی به هدا یت خاص، صلاح و فضیلت جهانی موصوف شده می باشد.(۱) مقصود از صلاحِ مزبور، صالح بودن گوهر وجودی می باشد، نه صرف داشتن عمل صالح، ز یرا در فرهنگ قرآن، بین عمل صالح داشتن، و صالح بودن گوهر ذات، فرق وافر می باشد. قرآن درباره صلاح وجودی زکر یا (علیه السلام) می فرما ید: “و زکر یا و یحیی و عیسی و الیاس کلٌّ من الصالحین.”(۲) در قرآن کریم، حضرت زکر یا به عنوان بنده خاص الهی که با رحمت و یژه حقّ قر ین می باشد، اسم کوچک برده شد: “ذکر رحمت ربّک عبده زکر یا.”(۳) مر یم (علیهاالسلام) که صَفْوه ی خداست و تطهیر مخصوص الهی نصیب وی شد، پاسی از عمر پر برکت خود را تحت کفالت زکر یا (علیه السلام) گذراند، که ا ین تکفّل نیز به مَدَد غیبی و عنا یت خاص الهی به زکر یا (علیه السلام) سپرده شد و خداوند با لطف مخصوصِ خو یش به نزاع و تخاصم طرفداران و داوطلبان کفالتِ مر یم (علیهاالسلام) خاتمه داد و حضرت زکر یا را کفیل مر یم قرار داد: “و ما کنت لد یهم اذ یلقون اقلامهم ا یهم یکفل مر یم و ما کنت لد یهم اذ یختصمون”(۴)، “فتقبّلها ربُّها بقبول حسنٍ و انبتها نباتاً حسناً و کفَّلها زکر یا.”(۵) کفالت زکر یا نسبت به مر یم (علیهماالسلام) نه تنها برکاتی را برای مر یم به همراه داشت، بلکه زمینه بسیاری از فیض های خاص را برای خود زکر یا فراهم کرد، ز یرا زکر یا که عهده دار سرپرستی مر یم بود و کسی غیر از وی با آن مَلَکه عِفّت و حَیا در تماس نبود، هر وقتی بر مر یم (علیهاالسلام) وارد می شد روزیِ خاص الهی را نزد وی حاضر می د ید: “کلّما دخل علیها زکر یا المحراب وجد عندها رزقاً.”(۶) حضور رزقْ بدون توسّل به اسبابِ عادی، خَرقِ عادت می باشد که از کرامات اولیا محسوب می گردد، از این رو مر یم در پاسخ زکر یا (علیهماالسلام) که ا ین روزی از کجا برای تو مُیسّر شده می باشد؟ گفت: آن روزی از نزد خداوند می باشد، تحقیقاً خداوند هر کس را بخواهد بدون محاسبه های عادی روزی می دهد: “قال یا مر یم انّی لک هذا قالت هو من عندالله انّ الله یرزق من یشاء بغیر حسابٍ.”(۷) یعنی برای رازقْ بودن خداوندی که مُسَبِّبِ همه ی اسباب و علل می باشد، نیازی به توسّل به اسباب عادی نیست، گرچه هیچ کاری بدون سبب نیست، لیکن همه اسباب و علل برای همه مردم شناخته نیست. تماشا چنان کرامتی زکر یای سالمند و فرتوت را وادار کرد تا از خداوند فرزند صالح و طَ یب طلب کند، ز یرا هم استجابت دعاهای خود را آزموده بود و هم خَرقِ عادت را درباره کیفیت ارتزاق مر یم (علیهاالسلام) د یده بود، و از طرفی وارث نداشتن و ترقّب و انتظار بستگانی که میراث بَری آنها خوشا یند زکر یا (علیه السلام) نبود، سبب شد تا آن حضرت از خداوند مَنّان، فرزند طَ یب طلب کند: “هنالک دعا زکر یا ربَّه قال ربّ هب لی من لدنک ذر یه ط یبهً انّک سمیع الدعاء.”(۸) معنای سمیع بودن خداوند نسبت به همه گفتارها غیر از سمیع دعا بودن ذات اقدس خداوند می باشد، ز یرا معنای سَمع، عام شهود و آگاهی از اصل اصوات، کلمات می باشد، ولی معنای سَمْع دعا، ترتیب اثر دادن و آن را شنیده گرفتن و گوش به خواهش داعی دادن می باشد که در محاوره ها نیز معهود می باشد. خرق عادت در اعطای فرزند به زکر یا اعتماد زکر یا (علیه السلام) به قدرت بی کران الهی از یک سو و اعتقاد وی به اجابت نیا یش با خَرْق عادت از سوی د یگر، باعث شد تا وی درباره خواسته خود، به فقدان بسیاری از علل و اسباب عادی اشاره کند، تا اعتقاد راسخ خو یش را به قدرت لا یزال الهی و خرق عادت، ابراز دارد، از این رو به خداوند گفت: “ربّ انّی وهن العظم منّی واشتعل الرأس شیباً و لم اکن بدعائک ربِّ شقیاً * و انّی خفت الموالی من ورائی و کانت امرأتی عاقراً فهب لی من لدنک ولیاً * یرثنی و یرث من ال یعقوب واجعله ربّ رضیاً.”(۹) در ا ین نیا یش به فقدان بسیاری از علَل اِعْدادی و اسباب عادی اشاره شده می باشد، مانند: ۱ـ ضعف نیروی جسمانی از طرف مرد که با ید از صلب و ترائب وی مادّه تکوّن فرزند بیرون آ ید، ز یرا کسی که استخوان بدن وی که محکمتر ین عضو محسوب می گردد، سست شود، سا یر اعضاء حتماً ناتوان شده و به سستی گرا ییده می باشد، از این رو موی سر کاملاً سفید شده که همین سفیدی مو، پیام آور فرتوتی و نزد یکی رحلت می باشد. ۲ـ سالمندی و کهنسالی زن که با ید زهدان وی، قرارگاه نطفه شود و با جهاز خاصّ زنانه آن را بپروراند و با پشت سر گذاشتن تطوّرات گوناگون، زمینه صورتگری مُصَوِّرِ آسمانی را فراهم کند. وقتی دوران عمرِ زن از حدّ مُعین گذشت، دستگاه رَحِم وی برای پذ یرش و پرورش جنین آماده نیست. ۳ـ همسر زکر یا (علیه السلام) نه تنها در حال نیا یش وی، به لحاظ سالمندی از تحمّل بار جنین ناتوان گشته بود، بلکه در دوران جوانی و ا یام قابلیت بارداری، عقیم و نازا بود و هم اکنون گذشته از نازا یی د یر ین، کهنسال هم هست. بررسی ا ین امور اِعدادی و نیز سایر اسباب عادی نشان می دهد که اگر از چنان مرد و چنین زنی، فرزندی متولّد گردد، جز از راه خَرْقِ عادت نخواهد بود و ا ین کار بدون اِمداد غیبی صورت پذ یر نیست، و زکر یا (علیه السلام) با کمال اعتماد به خداوند عرض کرد: من از اجابت نیا یش توسّط شما ناامید، رنجور و دردمند نیستم، ز یرا سوابق و لواحقِ کرامتِ غیبی شما را کاملاً به یاد دارم و اجابت خواسته ام را در فضای اِمداد آسمانی، میسر می دانم. از ا ین رو هنگامی که خداوند به حضرت زکر یا (علیه السلام) مژده فرزند می دهد، وی با تعجب عرض می کند: چگونه برا یم فرزند پد ید می آ ید، در حالی که همسرم اکنون پیر و از کار افتاده می باشد، و در گذشته نیز عقیم و نازا بوده می باشد، و من هم در پیری و سالمندی از حدّ گذشته ام؟: “ یا زکر یا انا نبشّرک بغلامٍ اسمه یحیی لم نجعل له من قبل سمیاً * قال ربّ انّی یکون لی غلامٌ و کانت امرأَتی عاقراً و قد بلغت من الکبر عتیاً”. خداوند فرمود: آن کار (اعطای فرزند به پدر و مادر فاقد شرایط عادی) بر من آسان می باشد، چون مهمتر از آن را انجام داده ام و آن ا ین که تو را آفر یدم در حالی که هیچ چیزی نبودی: “قال کذلک قال ربُّک هو علی هینٌ و قد خلقتک من قبل و لم تک شیئاً”(۱۰) یعنی معدوم را موجود کردن، دشوارتر از آن می باشد که موجود ضعیف فاقد بعضی از اسباب و عِلل اعدادی را(که داشتن پدر و مادر واجد شرا یط باشد) به صورت یک نوزاد درآوردن. البته چیزی برای خداوند دشوار نیست و همه امور برای او یکسان و آسان می باشد، ز یرا در برابر قدرتِ غیرمتناهی که با اراده کار می کند، نه با ابزار و آلات و تدارکات، هیچ تفاوتی راه ندارد. حضرت زکر یا(علیه السلام) با در یافت وحی الهی و مژده ی اجابت دعا، به چند مطالب آگاه شد: ۱ـ میلاد فرزند و پسر بودن او . ۲ـ این که اسم کوچک او یحیی می باشد و نامگذاری او از طرف خداست. ۳ـ این که چنین نامی تاکنون سابقه نداشته می باشد. در نتیجه فرزندی به او داده می شود که جامع کمال های انسانی بوده و واجد همه خصوصیت های خواسته وی، مانند مَرْضیّ بودن، ط یب بودن و … خواهد بود. زکر یا (علیه السلام) برای آگاهی از زمان ا ین حوادث غیبی و غیر مترقّب، درخواست نشانه ای اعجاز آمیز کرد، تا با پد ید آمدن آن، براعت استهلالی باشد برای ظهور خواسته های اصلی وی؛ از ا ین رو به خداوند عرض کرد: برای من نشانه ای قرار ده: “قال ربّ اجعل لی ا یهً.” خداوند فرمود: نشانه تو آن می باشد که سه شب (شبانه روز) نمی توانی گفته بگو یی، در حالی که هیچ نقصی در گو یا یی و دستگاه ناطقه تو پد ید نمی آ ید: “قال ا یتک الاّ تکلّم الناس ثلث لیالٍ سو یاً”(۱۱). گاهی با نقص طبیعی دستگاه بدن، مانند فرتوتی و کهنسالی و عقم، فرزند سالم و کامل پد ید می آ ید، و زمانی با سلامت طبیعی دستگاه بدن، قدرت گو یا یی گرفته می شود؛ هر کدام از نفی غیر عادی، یا اثبات غیر عادی، خرق عادت و کرامت خواهد بود. نکته ی شا یان توجه آن که توان کلام عادی و گفتار با مردم، از زکر یا (علیه السلام) سلب می شود، ولی قدرت مناجات، ذکر، شکر و نیا یش وی با خدا قطع نمی گردد. زکر یا (علیه السلام) با در یافت چنان بشارت و چنین علامت، در پرتو محاوره ی الهی، از محرابِ عبادت و دعا به طرفِ قوم خود بیرون آمد و به آنان از طر یق اشاره دستور داد که بامداد و شامگاه، خداوند را تسبیح کنید: “فخرج علی قومه من المحراب فاوحی الیهم ان سبّحوا بکرهً و عشیاً.”(۱۲) منظور از تسبیح یا خصوص تنز یه و یا نماز می باشد که مظهر تسبیح خداست. پی نوشت ها: ۱- سوره انعام، آیه ی ۸۳ ـ ۸۷٫ ۲- سوره انعام، آیه ی ۸۵٫ ۳- سوره مریم، آیه ی ۲٫ ۴- سوره آل عمران، آیه ی ۴۴٫ ۵- سوره آل عمران، آیه ی ۳۷٫ ۶- همان. ۷- سوره آل عمران، آیه ی ۳۷٫ ۸- سوره آل عمران، آیه ی ۳۸٫ ۹- سوره مریم، آیات ۴ ـ ۶٫ ۱۰- سوره مریم، آیات ۷ ـ ۹٫ ۱۱- سوره مریم، آیه ی ۱۰٫ ۱۲- سوره مریم، آیه ی ۱۱٫ برگرفته از سیره پیامبران در قرآن، آیه الله جوادی آملی .

چهارشنبه ، ۲۲مهر۱۳۹۴

[تماشا متن کامل خبر]