هنگامی‌که کودک به سن ۲ یا ۳ سالگی می‌رسد زمان آن فرارسیدهاست تا نحوه مسواک زدن و مراقبت از دندان‌ها را به او بیاموزید. هرچند آموزش‌های اولیه تکنیکهای بهداشت دهان و عادت‌های آن در دوران نوپایی آغاز می‌شود اما این آموزش‌ها و مراحل آن تأثیر بسیار خوبی در دوران نوجوانی و جوانی کودک دارد. حتی قبل از اینکه دندان‌های اولیه کودک سر بزند والدین باید عادات خوب بهداشت دهان و دندان را در منزل تمرین کنند. مسواک زدن برای کودک باید از نوزادی شروع شود.

انجمن دندان‌پزشکان پیشنهاد می‌کنند که نوزاد چون دندانی ندارد باید بعد از هر وعدۀ غذا یا شیر نوش جان کردن، با یک گاز یا دستمال مرطوب لثه‌هایش را تمیز کنید.

این کار چهار فایده دارد:
– اول اینکه پلاکی را که روی لثه جمع شده برمی‌دارد. پلاک، ماده چسبناکی هست که از باکتری‌ها، خرده‌های غذا و مخاط تشکیل‌شده هست. برداشتن آن مانع از رشد باکتری‌های متعدد روی لثه کودک می‌شود.

– دوم اینکه موجب می‌شود کودک به داشتن یک‌دهان تمیز و عاری از پلاک عادت کند و درنتیجه مرحله بعدی که مسواک زدن هست، برای او ساده‌تر خواهد شد.

– سوم اینکه این مسئله موجب می‌شود که کودک شما به اینکه کسی دردهانش دست ببرد، عادت کند. در این صورت در آینده، مسواک زدن و یا معاینه دندان‌پزشک برای او آسان‌تر خواهد شد.

– مزیت دیگر این کار در این هست که ممکن هست در اثر فشار و مالش ملایمی که به لثه‌های او وارد می‌شود تااندازه‌ای درد هنگام سر زدن دندان‌ها کاهش پیدا کند.

اولین دندان کودک در حدود شش‌ماهگی تا یک‌سالگی درمی‌آید. در این زمان می‌توانید از یک گوش پاک‌کن برای تمیز کردن دندان وی استفاده کنید به‌تدریج با زیادتر شدن تعداد دندان‌ها، می‌توان از یک مسواک نرم کوچک کمک گرفت. باوجوداینکه ممکن است کودک شما این امر را دوست نداشته باشد و با شما بجنگد اما مهم هست که پلاک میکروبی از روی دندان‌هایش پاک شود.

در سنین کودکی پوسیدگی دندان‌ها سریع‌تر پیشرفت می‌کند و با مسواک زدن می‌توانیم عامل اصلی پوسیدگی را از بین ببریم. به مسئله این‌طور دیدن کنید: پوسیدگی دندان یک بیماری هست! نه‌فقط یک سوراخ در دندان. تا حدود سن ۶ تا ۷ سالگی، شما مسئول پاکیزه نگه‌داشتن دندان‌های کودک خود هستید. تا قبل از شش‌سالگی، حتی اگر فکر می‌کنید کودک شما قادر به مسواک زدن دندان‌هایش هست اما لازم هست بازهم شما بر کار او نظارت داشته باشید. کودک باید بداند که دندان هم مانند بقیه قسمت‌های بدنش باید تمیز شود. به او بگویید همان‌طور که تو دست‌هایت را می‌شوری، باید دندان‌هایت را هم تمیز کنی!

راه‌های آموزش مسواک زدن به کودکان نوپا
تا زمانی که کودک ۲ یا ۳ ساله هست بهترین کار این هست که والدین دندان‌های او را خودشان مسواک بزنند تا زمانی که سطح هماهنگی و توجه به جزئیات  موردنیاز برای مراقبت بهتر از دهان و دندان در کودک بالا برود در حدود تولد ۲ یا ۳ سالگی کودک سعی کنید تا کم‌کم مسواک زدن را به او بیاموزید. برای این کار ابتدا خودتان مسواک زدن دندان‌های او را امتحان کنید سپس کاری را که انجام داده‌اید مجدد برای او تکرار کنید.

ساده‌ترین راه برای مسواک کردن دندان‌های کودک این هست که او را در بغل خود نشانده و سر کودک را روی آرنج دست به شکل خم‌شده نگه‌دارید. یک مسواک سر کوچک و نرم مو نایلونی که با توجه به سن کودک برای او مناسب هست انتخاب کنید سپس به‌آرامی مسواک را داخل دهان او کرده به‌سرعت دندان‌های کوچک او را بشورید.

در طول روز ۲ مرتبه این کار را انجام دهید. یک‌بار در روز بعد از نوش جان کردن صبحانه و در هنگام بعدازظهر پس از نوش جان کردن آخرین نوشیدنی. کودک ممکن هست مسواک را بجود یا اینکه به سمت آن چنگ بزند. اجازه دهید تا او به این کار خود ادامه دهد اما درنهایت به‌آرامی سر او را به سمت عقب خم کرده و مسواک بزنید.

خمیردندان را به‌اندازه‌ای روی مسواک بریزید که تنها سه‌چهارم از آن را بپوشاند. میزان فلوراید داخل خمیردندان کودکان نسبت به بزرگ‌سالان کمتر هست. بنابراین از خمیردندان مخصوص کودکان استفاده کنید. استفاده از خمیردندان به مقدار زیاد منجر به ایجاد لک در دندان‌ها می‌شود. بنابراین به کودک نوپای خود بیاموزید تا باقی‌مانده خمیردندان را از دهانش با آب دهان به بیرون تف کند. او نیازی ندارد برای خارج کردن باقی‌مانده خمیردندان دهانش را از آب پر کند.

ادامه دارد…