پورتال یک آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: برای مدیریت و حل مسائل خواهران سرپرست خانوار، فقط یک راهکار اساسی وجود دارد: بالابردن توانمندی. درست می باشد که برای تحقق این راهکار، نقش جامعه و برنامه ریزان اقتصادی و اجتماعی بسیار مهم می باشد

زن سرپرست خانوار پدیده خانواده هایی که در آن زن سرپرست خانوار می باشد، به دلایل مختلف در جهان رو به افزایش می باشد. کشور ما نیز از این مسئله مستثنی نیست و به خصوص در طی چند دهه اخیر با سیر رو به بالای آمار این دست از خانواده ها مواجه شده می باشد. زنانی که سرپرست خانواده می شوند، با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کنند. در صورتی که جامعه و فرد به شناسایی و مدیریت این مشکلات نپردازند، به طور قطع معضلات بزرگ تری گریبان گیر هردوی آن ها خواهد شد.

خواهران سرپرست خانوار به چه گروهی از خواهران گفته می شود؟قبل از هر چیز لازم می باشد منظور از خواهران سرپرست خانوار مشخص شود. خواهران سپرست خانوار به گروه وسیعی از خواهران شامل خواهران بیوه، خواهران مطلقه، همسران مردهای معتاد، همسران مردهای زندانی، همسران مردهای بیکار، همسران مردهای مهاجر، خواهران خودسرپرست که تنها شده اند، دختران خودسرپرست که هرگز ازدواج نکرده اند، همسران مردهای سالمند و همسران مردهای از کار افتاده که مسئولیت تامین معاش خود، فرزندان و خانواده را به عهده دارند اطلاق می شود.خواهران سرپرست خانوار چه مشکلاتی دارند؟وقتی یک زن به اختیار یا به اجبار شرایط، سرپرست خانواده می شود با مشکلات بسیاری مواجه می شود. در ادامه چند مشکل مهم و شایع آن ها بررسی می شود:۱- کمبود زمانشغل بسیاری از خواهران سرپرست خانوار طوری می باشد که با وجود درآمد کم، بسیار زمان بر می باشد. برای مثال زنانی که در شرکت های خدمات و نظافت منازل مشغول به کار هستند، برای این که بتوانند فردا کار جدیدی بگیرند، هر روز دوازده- سیزده ساعت در یک محل کار می کنند. در نتیجه وقتی به خانه خودشان می رسند، برای انجام کارهای خانه، رسیدگی به فرزندان و حتی رسیدگی به خودشان نه رمقی دارند و نه زمانی.۲- بازی کردن در چندین نقشزنان سرپرست خانوار مجبورند چندین نقش مختلف را که بعضا در تعارض با یکدیگر هم قرار دارند به طول همزمان انجام دهند. به عنوان مثال این خواهران مانند اکثر قریب به اتفاق مادران دوست دارند نقش مادری شان را خوب ایفا کنند و به اندازه کافی برای بچه هایشان زمان و انرژی بگذارند، اما از آن جا که مجبورند نقش نان آور اصلی خانواده را هم اجرا کنند، هر روز برای ساعت های متمادی فرزندانشان را در خانه تنها می گذارند. تعارضی که بین ایفای همزمان دو نقش پرمسئولیت مادری و پدری وجود دارد آن را آشفته و مضطرب می کند.۳- مشکلات مربوط به فرزندانفرزندان خانواده های زن سرپرست، به دلیل برخورداری کمتر از امکانات مالی، بیشتر در معرض خطر افت تحصیلی و ترک تحصیل قرار دارند. هم چنین از آن جا که اغلب مادران این فرزندان مجبورند خانواده شان را در مناطق محروم و حاشیه ای نامناسب سکنی دهند، آن هم در شرایطی که خودشان از فرصت کافی برای رسیدگی و نظارت بر آن ها برخوردار نیستند، با نگرانی بیشتری درباره احتمال گرفتار شدن فرزندان در دام رفتارهای بزهکارانه مواجه هستند.

مشکلات مربوط به فرزندان۴- ازدواجبرخی از این خواهران به دلیل تجربه های تلخ زندگی قبلی، نگرانی از پورتال ۱ فرزندان و یا بزرگ شدن آن ها زیر سایه ناپدری، می ترسند دوباره ازدواج کنند. بعضی دیگر از خواهران سرپرست خانوار هم به خاطر مشکلات اقتصادی و نیازهای عاطفی و جنسی حاضر می شوند به ازدواج های موقت تن بدهند.۵- حرف مردمزنان سرپرست خانوار به خصوص آن هایی که بدون حضور هیچ مردی خانوار را سرپرستی می کنند، به خاطر عقاید و تفکرات موجود در جامعه، مورد قضاوت های نادرست و غیرمنصفانه ای قرار می گیرند.۶- آزارهای جنسیهر نوع دیدن، کلمه و تقاضای برقراری رابطه که به نوعی محتوی مضمونی جنسی باشد و بدون رضایت زن بر او تحمیل شود، به طوری که احساس ناراحتی، تحقیر شدن، ترس و اذیت شدن در او به وجود بیاورد، آزار جنسی به حساب می آید. خواهران سرپرست خانوار به دلیل نبود و یا کمبود حمایت و آگاهی کافی بیشتر در معرض آزار جنسی قرار دارند، این خطر به خصوص در محیط های کاری بیشتر آن ها را تهدید می کند.از آن جا که اغلب آزارهای جنسی در محل کار از سوی مراجع قدرت مثل رئیس و صاحب کار و با چاشنی تطمیع و تهدید اتفاق می افتد، برخی از این خواهران به خاطر ترس از دست دادن شغل سکوت اختیار می کنند.بالابردن توانمندی، تنها راهکاربرای مدیریت و حل مسائل خواهران سرپرست خانوار، فقط یک راهکار اساسی وجود دارد: بالابردن توانمندی. درست می باشد که برای تحقق این راهکار، نقش جامعه و برنامه ریزان اقتصادی و اجتماعی بسیار مهم می باشد، اما میزان تمایل و تعامل خواهران برای توانمندشدن هم تعیین کننده می باشد. بالابردن توانمندی خواهران سرپرست خانوار دو بخش مهم دارد:۱- افزایش توانمندی اقتصادیارتقای مهارت های فنی و حرفه ای، شانس به دست آوردن مشاغلی با درآمد بالاتر و ثبات بیشتر را افزایش می دهد و وضعیت مالی خواهران سرپرست و خانواده هایشان را بهبود می بخشد.۲- افزایش توانمندی روانیبالابردن توانمندی های روان شناختی مانند عزت نفس، خودکارآمدی، ابراز وجود و حل مسئله و… در این خواهران، نه فقط در بهبود سلامت و کیفیت زندگی آن ها موثر می باشد، بلکه در بهبود پایدار استقلال و توان اقتصادی شان هم نقش دارد.آثار بالا بردن توانمندی در حل مشکلات خواهران سرپرست خانوار۱- اقدام به ازدواج مناسببالابردن توانمندی اقتصادی و روان شناختی به خواهران سرپرست خانوار کمک می کند تا با معضلات و مسائل مربوط به ازدواجشان منطقی تر برخورد کنند و تصمیمات عاقلانه تری بگیرند.

مدیریت مشکلات مربوط به فرزندان۲- مدیریت مشکلات مربوط به فرزندانبه دلیل تاثیر پورتال یک فقر مالی بر دیگر ابعاد زندگی، می توان انتظار داشت که با بهبود یافتن این مسئله و نیز ارتقا مهارت های روان شناختی سرپرست خانواده (مادر) وضعیت روانی، اجتماعی، ارتباطی، تحصیلی و شغلی فعلی و آتی فرزندان هم بهتر شود و از نگرانی های مادر کاسته شود.۳- مدیریت آزارهای جنسی در محل کار و زندگیارتقای توانمندی به خواهران سرپرست خانوار عزت نفس و توانایی لازم را می دهد تا از طریق اتخاذ تدابیری پیشگیرانه، مانند شناخت عوامل خطرساز و حفظ مرزهای شخصی احتمال مورد آزار قرار گرفتن خود را تا حد امکان کم کرده و در صورت بروز نیز به شیوه موثرتر و ایمن تری با آن برخورد کنند.برترین هامطالب مرتبط:خواهران شاغل و مردان نگرانزنان شاغل و درآمد بیشتر از مردانمدیریت اضطراب برای خواهران شاغل

دوشنبه ۲۰ مهر ۱۳۹۴