یک مدرس ادبیات با یاد کردن از حافظ به عنوان رندی که ظریفانه به مدعیان می‌تاخت گفت: حافظ به مسائل اجتماعی زمان خود اشراف کامل داشته و فردی هوشیار، دقیق و نقاد بوده می باشد. او با دقت حرکت حاکمان عصر، صوفیان و مدعیان را زیر نظر داشته و همه این موارد به نحوی ظریف در اشعارش بازتاب داشته می باشد. حسین آقاحسینی دهاقانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا – منطقه اصفهان، با بیان اینکه حافظ به اوج‌رساننده شعر فارسی از لحاظ لفظی و معنایی می باشد، اظهار کرد: حافظ به شیواترین شکل، صنایع گوناگون ادبی به ویژه ایهام را در شعر خود به کار برده می باشد؛ ایهامی که حافظ از آن بهره برده بسیار فراتر از ایهامی می باشد که در کتاب‌های بلاغی و ادبی از آن حرف گفته‌اند. از جهت معنوی نیز حافظ، حافظ قرآن بوده می باشد و به قول خود، هر چه کرده از دولت قرآن کرده و با چهارده روایت و تفاسیر قرآن آشنایی داشته می باشد. وی افزود: شعر حافظ شعری چندوجهی به شمار می‌آید و در شعر او همه ابعاد عرفانی، قرآنی، اجتماعی و اخلاقی لحاظ شده می باشد. این مدرس ادبیات با بیان اینکه مهم‌ترین واژه‌ای که حافظ در اشعارش از آن بهره برده واژه “رند” می باشد، اضافه کرد: این واژه تا پیش از گسترش ادبیات عرفانی واجد معنایی منفی به معنی آدم‌های لاابالی و بی‌سر و پا بود که به ویژه با شعر سنایی غزنوی دچار تحول معنایی می‌شود، اما اوج این تحول معنایی در شعر حافظ قابل دیدن می باشد. چنانچه حافظ رندی خود را نوعی کمال و هنر می داند و می‌گوید؛ “عاشق و رند و نظربازم و می‌گویم فاش/ تا بدانی که به چندین هنر آراسته‌ام”. او تصریح کرد: علت تعالی واژگانی چون رند و نظرباز در شعر حافظ این می باشد که حافظ این واژه‌ها را از ظرف معنی تهی کرده و معنای تازه‌ای در قالب آن‌ها ریخته می باشد. آقاحسینی دهاقانی ادامه داد: هرکسی که امروز شعر حافظ را می‌خواند متناسب با سلیقه خود از آن لذت می‌برد. علت این می باشد که حافظ از ظرفیت واژگان به خوبی آگاه بوده و از آن بهره برده می باشد، همچنین او به نحوی کلمات را کنار هم قرار داده که جمله نیز ظرفیت جدیدی یافته می باشد. از این رو در شعر حافظ صنعت ایهام تنها در لفظ وجود ندارد، بلکه در جمله و جملات و حتی نوع خوانش جملات ایهام دیده می‌شود. البته زیبایی شعر او فقط به ایهام خلاصه نمی‌شود، بلکه ظرایف فراوان دیگری نیز در شعر او می‌توان یافت که در آثار دیگران کمتر دیده می‌شود. وی افزود: دیدن حافظ با سایر عرفا این تفاوت را دارد که دیدن او نقادانه می باشد، به گونه‌ای که او بسیاری از عرفان‌های رسمی و صوفیانه دوران خود را نمی‌پذیرد. به عنوان نمونه با اینکه او به پیر و مرشد معتقد می باشد و نشانی‌های او را می‌دهد، اما هیچ‌گاه مصداقی برای او را معین نکرده و در تاریخ ادبیات نیز وجود شخصی به عنوان مراد و پیر حافظ دیده نمی‌شود. این مدرس دانشگاه اصفهان با بیان اینکه هنر حافظ این بوده که نگاهی از بالا به همه انسان‌ها داشته می باشد، گفت: او زبان و درد مشترک همه انسان‌ها را به درستی دریافته و بر اساس فطرت انسانی حرف گفته می باشد. چون فطرت امری مشترک میان انسان‌هاست، حرف او نیز پایدار و زنده مانده می باشد. آقاحسینی دهاقانی خاطرنشان کرد: با وجود همه استحاله‌هایی که در طی دوران طولانی از زمان حافظ تا دوران معاصر در فکر و اندیشه‌ها به وجود آمده می باشد حافظ هنوز زنده‌ترین شاعر ادب فارسی به شمار می‌آید؛ بنابراین او علاوه بر به کارگیری لفظ و معنا در اوج کمال خود، محتوای کلام خود را بر فطرت انسانی که امر مشترک بشری می باشد استوار ساخته می باشد. به همین دلیل امروزه حافظ از پراقبال‌ترین شاعران دوران معاصر به شمار می‌آید و حتی ترجمه‌های ناقصی که از او در غرب صورت گرفته می باشد مورد استقبال فراوان واقع شده و با تیراژهای بالا به چاپ رسیده می باشد. انتهای پیام