یکی از بهترین راه‌ها برای تشخیص زودهنگام سرطان سینه، انجام ماموگرافی است. پس می‌توان گفت که ماموگرافی برای همه مناسب است. با این حال، به خواندن ادامه دهید تا ببینید انجام ماموگرافی برای چه کسانی لازم است.

بیشتر بخوانید: ضرورت انجام ماموگرافی سینه

در این مقاله می‌خوانید:

• ماموگرافی چیست؟
• چه کسانی باید ماموگرافی انجام دهند؟
• مزایای ماموگرافی
• انواع ماموگرافی
• دلایل انجام ماموگرافی
• عوارض جانبی ماموگرافی
• آمادگی جهت انجام ماموگرافی

ماموگرافی چیست؟

ماموگرافی نوعی عکس‌برداری با اشعه ایکس از پستان‌ها است.

ماموگرافی نوعی عکس‌برداری با اشعه ایکس از پستان‌ها است که برای تشخیص علت مشکلات سینه مانند توده، درد یا ترشح از نوک سینه انجام می‌شود.
این روش امکان تشخیص سرطان سینه، تومورهای خوش‌خیم و کیست‌ها را قبل از تشخیص با لمس فراهم می‌کند.
البته ماموگرافی نمی‌تواند وجود سرطان را ثابت کند و برای این کار نیاز به بیوپسی است. در بیوپسی مقداری از بافت سینه برداشته و زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود تا سرطانی بودن یا نبودن آن مورد بررسی قرار بگیرد. 

بیشتر بخوانید: ضرورت انجام سونوگرافی سینه

چه کسانی باید ماموگرافی انجام دهند؟

زمان ماموگرافی به سن شما و میزان خطر ابتلای شما به سرطان سینه بستگی دارد.

پزشکان توصیه می‌کنند که بانوان برای غربالگری سرطان سینه باید به طور منظم ماموگرافی انجام دهند. در واقع، ماموگرافی یکی از بهترین ابزارهای لازم برای تشخیص زودهنگام سرطان است و می‌دانید که تشخیص سریع‌تر به درمان موفق کمک می‌کند. 
به زنانی که خطر متوسط ابتلا به سرطان سینه دارند، توصیه می‌شود که غربالگری ماموگرافی را از ۴۵ سالگی و در صورت تمایل، حتی از ۴۰ سالگی شروع کنند. خطر متوسط سرطان سینه به این معنی است که شما دارای هیچ‌کدام از موارد زیر نیستید:

• سابقه خانوادگی سرطان سینه
• جهش ژنتیکی شناخته شده برای افزایش خطر سرطان، مانند ژن BRCA
• سابقه شخصی برخورد اشعه به قفسه سینه قبل از ۳۰ سالگی
• سابقه شخصی ابتلا به سرطان سینه

اما اگر موارد بالا را داشته باشید یا به عبارت بهتر، با خطر بالای سرطان سینه بهتر است که از ۲۵ سالگی با پزشک خود در این مورد صحبت کنید؛ چرا که ممکن است لازم باشد تا غربالگری ماموگرافی و سایر آزمایش‌ها را از ۳۰ سالگی شروع کنید.

بیشتر بخوانید: کاندیدای مناسب ماموگرافی

مزایای ماموگرافی

غربالگری منظم پستان یکی از بهترین راه‌ها برای تشخیص سرطانی است که به علت کوچک بودن، نه می‌توانید آن را ببینید و نه احساس کنید. در واقع، این روش با کمک به تشخیص زودهنگام سرطان، سالانه جان افراد زیادی را نجات می‌دهد. تشخیص سریع سرطان به کمک ماموگرافی مزایای زیر را به همراه دارد:

• احتمال موفقیت آمیز بودن درمان را بیشتر می‌کند. 
• احتمال نیاز به عمل برداشتن سینه (ماستکتومی) را کاهش می‌دهد.

با ماموگرافی می‌توانید سینه‌هایتان را به هر اندازه و شکلی که هستند غربالگری کنید. علاوه بر انجام غربالگری منظم سینه، حواس‌تان باشد که حالت معمول سینه‌های خود را به خاطر بسپارید، زیرا سرطان‌‌ می‌تواند در حد فاصل بین آزمایش‌های ماموگرافی شما نیز ایجاد شود. هر زمان که در سینه‌هایتان متوجه تغییرات غیرعادی شدید، فوراً به پزشک خود مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید: اعمال جراحی زیبایی سینه

انواع ماموگرافی

انواع ماموگرافی به دو دسته کلی تقسیم می‌شود:

• ماموگرافی غربالگری: این نوع ماموگرافی برای تشخیص تغییرات پستان در زنانی که هیچ علامت یا نشانه‌ای از سرطان سینه ندارند استفاده می‌شود و معمولاً شامل دو عکس اشعه ایکس از هر پستان است که با استفاده از آن می‌توان توموری را که قابل احساس نیست تشخیص داد.
• ماموگرافی تشخیصی: این نوع ماموگرافی برای تشخیص تغییرات غیرعادی پستان، مانند توده، درد، ضخیم شدن یا ترشح نوک پستان یا تغییر در اندازه یا شکل سینه استفاده می‌شود. در واقع، اگر ماموگرافی غربالگری شما ناهنجاری‌ خاصی را در پستان‌هایتان تشخیص دهد، ماموگرافی تشخیصی برای ارزیابی دقیق‌تر لازم است.

بیشتر بخوانید: آیا تفاوت پستان چپ و راست در بانوان نگران‌کننده است؟

دلایل انجام ماموگرافی

ماموگرافی ممکن است برای غربالگری یا تشخیص استفاده شود.

تا این‌جا دریافتیم که ماموگرافی ممکن است برای غربالگری یا تشخیص استفاده شود. بانوان بزرگتر از ۳۰ سال در صورت داشتن علائمی مانند توده قابل لمس، ضخیم شدن یا فرورفتگی پوست سینه، ترشح یا جمع شدن نوک پستان، زخم فرسایشی نوک پستان یا درد سینه باید ماموگرافی تشخیصی انجام دهند. 
ماموگرافی در زمان‌هایی که معاینه فیزیکی نتایج قاطع و قابل اعتماد ارائه نمی‌دهد نیز کاربرد دارد.
هم‌چنین، زنانی که سینه‌های متراکم یا خیلی بزرگ و برآمده دارند، به احتمال زیاد معاینه فیریکی برایشان دشوار است و نیاز به ماموگرافی غربالگری دارند. 
از همه آشناتر نیز زنانی با خطر بالای سرطان سینه یا سابقه سرطان سینه هستند که باید ماموگرافی‌های منظم و سالانه انجام دهند.

بیشتر بخوانید: مراحل درمان سرطان سینه چیست؟

عوارض جانبی ماموگرافی

در طول تصویربرداری ممکن است کمی درد و ناراحتی احساس کنید.

قبل از ماموگرافی می‌توانید از پزشک خود درباره میزان پرتوهای استفاده شده در طول تصویربرداری و خطرات مربوط به آن پرس‌وجو کنید. ایده خوبی است که سابقه قرار گرفتن در معرض تشعشعات گذشته خود را مانند اسکن‌های قبلی و سایر انواع اشعه ایکس ثبت کنید تا بتوانید به پزشک خود اطلاع دهید. خطرات مرتبط با قرار گرفتن در معرض اشعه ممکن است به تعداد دفعات اسکن شما در یک دوره زمانی طولانی مرتبط باشد.

بیشتر بخوانید: ماموگرافی در پستان های بدون پروتز و با پروتز

اگر باردار یا مشکوک به بارداری هستید، باید به پزشک خود اطلاع دهید. قرار گرفتن در معرض اشعه در دوران بارداری ممکن است منجر به نقایص مادرزادی شود. با این حال، اگر نیاز به انجام ماموگرافی باشد، اقدامات احتیاطی ویژه برای به حداقل رساندن قرارگیری در معرض تشعشعات جنین انجام می‌شود.
در طول تصویربرداری ممکن است کمی درد و ناراحتی احساس کنید، زیرا سینه‌های شما روی صفحه اشعه ایکس فشرده می‌شوند، اما این فشرده سازی آسیبی نمی‌رساند و نگران کننده نیست. 

بیشتر بخوانید: لزوم و فواید انجام ماموگرافی

بسته به شرایط پزشکی خاص شما ممکن است خطرات دیگری نیز وجود داشته باشد. پس لازم است که قبل از انجام ماموگرافی، حتماً تمام نگرانی‌هایتان را با پزشک در میان بگذارید. بعضی از محصولات بهداشتی که ممکن است با اعمال آن‌ها روی بازو یا سینه، در ماموگرافی تداخل ایجاد کنید نیز عبارتند از:

• پودر تالک
• دئودورانت
• کرم‌ها یا لوسیون‌ها

پروتز سینه نیز ممکن است از تجسم کامل سینه جلوگیری کند. اگر پروتز سینه دارید، حتماً در زمان تعیین زمان به مرکز ماموگرافی خود این موضوع را اطلاع دهید. شما به یک تکنسین اشعه ایکس نیاز دارید که در کار با بیماران دارای ایمپلنت آموزش دیده باشد. این موضوع مهمی است، زیرا ایمپلنت‌های سینه می‌توانند برخی از بافت‌های سینه را پنهان کنند و این می‌تواند تشخیص سرطان سینه را برای رادیولوژیست هنگام مشاهده تصاویر ماموگرافی شما دشوار کند.

بیشتر بخوانید: تفاوت های ماموگرافی و سونوگرافی

آمادگی جهت انجام ماموگرافی

انجام ماموگرافی برای اکثر بانوان ناراحت کننده است و برخی از بانوان آن را دردناک می‌دانند. با این حال، ماموگرافی فقط چند لحظه طول می‌کشد و درد و ناراحتی شما به زودی تمام می‌شود. درد شما به مهارت تکنسین، اندازه سینه‌ها و میزان فشار دادن آن‌ها بستگی دارد. اگر پریود یا در شرف پریود شدن هستید، ممکن است سینه‌های شما حساس‌تر باشد. از این رو، آمادگی‌های لازم برای ماموگرافی عبارتند از:

• سعی کنید در طول پریود یا یک هفته قبل از پریود شدن ماموگرافی انجام ندهید، زیرا سینه‌های شما ممکن است حساس یا متورم شوند.
• در روز ماموگرافی از دئودورانت، عطر یا پودر استفاده نکنید، زیرا این محصولات می‌توانند به صورت لکه‌های سفید در اشعه ایکس شما نشان داده شوند.

بیشتر بخوانید: چرا با وجود ماموگرافی به سونوگرافی نیاز است؟

کلام آخر

انجام ماموگرافی برای چه کسانی لازم است؟ این نوع غربالگری به جز برای افرادی که ریسک بالای ابتلا به سرطان سینه دارند، انتخابی است. البته غربالگری مانع از ابتلا به سرطان سینه نمی‌شود، اما بهترین راه برای تشخیص سرطان در مراحل اولیه است. 

به کلینیک پورتال یک سر بزنید.