صراط: یادداشت مطبوعاتی امام موسی صدر به مناسبت عید قربان که در تاریخ
۱۹۷۳/۱/۷ در ضمیمۀ روزنامۀ الحیاة بیروت منتشر شد. ترجمه این یادداشت، به
تقل از جلد سوم کتاب “مسیرة الامام السید موسی الصدر” از منشورات مؤسسه
امام موسی صدر به خوانندگان ابنا تقدیم می شود.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

می‌‏گویند عید شده هست؛. پس مقدم آن را گرامی بداریم و از آن گفته بگوییم
و دربارۀ جایگاه و مفاهیم آن بنویسیم و ابعاد و اهداف آن را به مردم
یادآور شویم.

شگفتا! عید کی ساکت بوده هست تا به کسی نیاز داشته باشد که از طرف آن
گفته بگوید؟ عیدی که با صدای زنگش گوش جهانیان را پر و دل انسان‏ های غمگین
را آکنده از سرور می‌‏کند؛ عامل تحرک ‏بخش بزرگی که کاروان انسانیت را به
سرمنزل برادری، محبت و فداکاری سوق می‌‏دهد؛ این نشانۀ الهی بر زخم
دردمندان مرهم می‌‏گذارد، با خستگان و درماندگان همدردی می‌‏کند و دل انسان
‏های درگیر با هم را به هم نزدیک می‌کند.

این پنددهندۀ سرشار از زندگی، به کسانی که در خودپرستی خویش غرق شده و
در درون خود فرو رفته‏ اند، هزاران هزار پند و اندرز می‌‏دهد. آیا چنین
عیدی به کسی نیاز دارد تا دربارۀ او بنویسد و به کسانی که برای او جشن
گرفته‏ اند یادآوری کند که به او گوش فرا دهند و با او به تعامل بپردازند؟

آری… عید آمده هست و باید آمدن او و آداب و مسائل آن را به مردم یادآوری کرد و ابعاد و مفاهیم آن را برای مردم روشن ساخت.

عید ساکت هست پس دربارۀ آن گفته بگوییم!… عید به خاطر مردم در عزا و
ماتم هست و مردم به خاطر او شادمان و خوشحال‌اند. آنان از آمدن عید
خوشحال‌اند و خانه‏‌ها و خیابان‏‏‌ها را آذین می‌‏بندند و شادباش
می‌‏گویند؛ ولی… ولی عید برای آنان‏ اندوهگین هست و در تنهایی و در رنج و
درد به سر می‌‏برد و جوهر و روح خود را از دست داده هست.

پیام عید قربان با روش کسانی که آن را جشن می‌‏گیرند و گرامی می‌‏دارند،
متفاوت هست. عید به آنان می‌‏گوید: کسی که می‌‏گیرد ولی نمی‌‏بخشد، مرده
هست و امتی که در ساخت بنای انسانیت نقش نداشته باشد و فقط با تکیه بر بخشش
و عطای دیگران زندگی می‌‏کند، از زمرۀ امت‌ها بیرون هست و سرنوشت آن بدون
دخالت اراده‏ اش رقم می‌‏خورد.

شادی عید برای کسانی هست که از بند خودخواهی‌‌ رها شده و توانسته باشند
دوست بدارند، ببخشند و فداکاری کنند. کسی که خواهان موفقیت هست باید از نفس
و خواسته ‏های نفسانی به سوی خداوند و خدمت به خلق خداوند مهاجرت کند.
معراج و برتری و پیشرفت مختص کسانی هست که احساسی بزرگ داشته باشند و درد و
رنج امت خود را درک کنند و با آنان مانند یک پیکر باشند که اگر عضوی از آن
به درد آید دیگر اعضا نیز به خاطر او به بی‏ خوابی و درد و تب مبتلا
می‌‏شوند.

عزت و سربلندی برای کسانی نیست که فقط به خود می‌‏اندیشند و برای خود
زندگی می‌‏کنند، بلکه برای کسانی هست که آسایش و منافع و حتی جان خویش را
در راه امت و پاسداری از کشور و شرافت میهن، اندک و بی‏ ارزش می‌‏شمارند.
همۀ این‌ها پیام عید قربان هست. عید نمی‌‏پذیرد که کسی با وجود اندوه
دیگران رقص و پایکوبی کند. پذیرفتنی نیست که اندوه‏‌ها را با زینت‌کردن، و
فجایع ملی و مصیبت‏ های رنج‏دیدگان را با مظاهر فریب‌کارانه و آیین‌های
سنتی بپوشانیم. عید قربان، تسلیم‌شدن و تباهی و بی‏ مسئولیتی را رد
می‌‏کند.

عید قربان عزادار هست؛ عزادار خود و دیگر اعیاد و همۀ اعیاد نیز عزادار عبادت‌ها، عزادار ایمان و عزادار گفته [حق]‌اند…!

گفته بر روی لبان ما مرده هست؛ سخنی که بخشی از وجود انسان و پیوند میان
انسان‏‌ها با یکدیگر و میان گذشته و حال و آینده هست؛ سخنی که تنها راه
تفاهم و همدلی مردم و تبدیل فرد به امت هست.

این گفته نابود شده هست. مرده هست و در پی آن، پیوند و اعتماد و پایبندی
نیز مرده هست و هر فردی، غریب و تنها، در ماتم گفته به سر می‌‏برد.

از این روست که عید ساکت هست و هر آنچه ما می‌‏گوییم یا می‌‏نویسیم،
مرثیه ‏خوانی و نوحه‏ سرایی هست. پس ساکت شویم و به ندای عید گوش بسپاریم و
به حرکت برخیزیم، به نظر برسد از این راه بتوانیم روح و زندگی را به گفته و عید و
همۀ عوامل تحرک‏ بخش زندگی و الگوهای جوامع بازگردانیم. «یا اَیُّهَا
الَّذینَ آمَنوا اتَّقوُا اللهَ وَ قُولُوا قَولاً سَدیداً. یُصْلحْ لَکُمْ
اَعْمالَکُمْ وَ یَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُم.»