پرسش: احتراما پسر اینجانب ۵ سال دارد و هیچ نوع گوشت دوست ندارد و حتی خورشتی كه گوشت داشته باشد را نمی خورد ضمنا فقط سوسیس و كالباس دوست دارد و بعضا بیماری یبوست هم دارد چكار كنیم.

پاسخ: دوست محترم باید روش تغذیه ای تان را عوض دهید. سوسیس و كالباس به علت مواد افزودنی که دارد خوشمزه تر می باشد و بچه ها خیلی دوست دارند. در صورتی که برای بزرگسالان هم مناسب نیست و خیلی سرطانزا می باشد، چه برسد بچه ها. اصلا از برنامه غذاییتان آنها را حذف کنید و نخرید. وقتی در خانه نباشد کودک کم کم عادت می کند که گوشت و مواد مفید دیگر را بخورد.گوشت چرخ کرده که خودتان تهیه می کنید و چربی ندارد را بچه ها راحتتر میل می کنند.
برنامه غذایی یک کودک ۴ تا ۶ ساله:
صبحانه: ( خامه و عسل) نان ۱ کف دست نان با آرد کامل+ ۲ قاشق سوپخوری خامه + ۲ قاشق مرباخوری عسل

ساعت ۱۰: ۱ لیوان شیر+ یک عدد شیرینی کوچک یا ۲ عد بیسکویت سبوس دار+ یک دوم لیوان آب میوه (یا یک عدد میوه متوسط)

نهار: ( پلو و مرغ) ۵ تا ۱۰ قاشق برنج+ ۶۰ تا ۹۰ گرم گوشت مرغ ( نصف یک ران درشت) + ۱ کاسه ماست حاوی ۱ لیوان ماست.

عصرانه: سبزیجات کاملاً شسته و پوست گرفته مثل هویج، خیار، کاهو که بهترین منبع ویتامینهای مورد نیاز کودک هستند.

شام: ( پیتزا) ۲ برش متوسط که برای پخت آن ۱۰۰ گرم گوشت چرخ کرده و سرخ کرده و سبزیجات و ۱۰۰ گرم پنیر پیتزا بکار رفته باشد+ ۱ کاسه سالاد کاملاً ریز شده و باب میل کودک.

قبل از خواب: یک عدد میوه و نصف لیوان شیر

می دانید مواد غذایی بسیار متنوع اند. شما با آشنایی کلی به میزانهای داده شده می توانید مواد غذایی دیگر را جای مواد غذایی گفته شده جانشین کنید که بدان روش جانشینی گویند .

مثلاً هر ۵ قاشق برنج برابر یک کف دست نان می باشد . نان مصرفی بهتر می باشد سنگک باشد.

هر ۳۰ تا ۶۰ گرم گوشت برابر ۱ عدد تخم مرغ و برابر ۴ تا ۵ قاشق حبوبات پخته می باشد.

توصیه های لازم برای کودکان کم اشتها:
در صورتی که رشد کودک کم اشتها ، کمتر از استانداردهای ذکر شده باشد ویا رشد او متوقف شده، با مشورت پزشک یا متخصص تغذیه از:
* کپسول یا شربت های مولتی ویتامین وB کمپلکس استفاده کنید.
* از مکمل آهن استفاده کنید.
* از پودر تخم مرغ ، پودر شیر خشک اضافه شده به شیر و پودرهای پروتئین تجاری استفاده کنید.
* از کمپوت میوه های تغلیظ شده استفاده کنید.

توصیه های عمومی برای کودکان کم اشتها :
– محیط روانی مناسب و شرایط مطلوبی را برای غذا میل کردن کودک فراهم کنید. در آرامش کامل ، با صبر و حوصله و بدون اصرار و تهدید به او غذا دهید. در کنار دیگر افراد خانواده در محل معین صرف کردن غذا به او غذا دهید. از غذا دادن به کودک مقابل تلویزیون و زمانی که حواسش پرت می باشد اجتناب کنید و سعی کنید با صحبت کردن با کودک و تعریف داستانهای جذاب ، انگیزه او را برای میل کردن غذا افزون کنید.

– در عوض غذا میل کردن ، به او وعده بازی کردن ، پارک بردن، به حرفهایش گوش کردن یا فیلم مشاهده کردن بدهید نه وعده شیرینی، شکلات و خوراکی های غیر مفید.

– غذا را به فرمی تهیه کنید که مورد پسند کودک می باشد . مثلاً اگر غذا به فرم پیتزا دوست دارد، با استفاده از یک تکه نان و کمی پنیر پیتزا همان مواد غذایی را به فرم پیتزا به او بخورانید. علایق او را درطعم ، حرارت، رنگ و فرم غذا در نظر بگیرید.

– رفتار شما مادر و پدر عزیز، مهمترین تاثیررا برای کودکتان دارد واگر شما رفتار غلطی دارید نمی توانید از او انتظار داشته باشد که این کار را انجام ندهد. پس با رفتار درست خود ، به صورت عملی به او آموزش دهید.

– کودک را در فعالیت های خرید مواد غذایی و تهیه کردن غذا دخالت دهید. اگر چه کمی زحمتتان زیاد می شود ولی این کار چند حسن دارد. اول این که او از زحمت تهیه غذا آگاه می شود. وضمنا شما می توانید در حین کمک کردن او راجع به خواص مواد غذایی و اینکه برای غذا در بدن چه اتفاقی می افتد و چه فایده ای برای بدن دارد صحبت کنید. به این ترتیب او تمایل بیشتری برای میل کردن غذا پیدا خواهد کرد.

در بین وعده های غذایی ، میان وعده های مفید به او بدهید. مغزهای بادام ، فندق ، گردو ، کشمش و… آب میوه و کمپوت میوه ، شیر غنی شده با چند قاشق شیر خشک ، ماست چکیده ، شیرینی های تهیه شده با آرد کامل یا با میوه ها، یک لقمه نان و پنیر و دیگر مواد غذایی غنی از ویتامین و پروتئین . فائده یک میان وعده مفید این می باشد که علاوه بر فراهم آوردن انرژی و مواد غذایی مورد نیاز برای رشد کودک که به سرعت در بدن تمام می شوند ، بدلیل کوچک بودن حجم معده کودک به تقسیم غذا در طول روز کمک می کند و مادر یا پدر در یک وعده اصرار نمی کند که کودک بیشتر از ظرفیتش غذا بخورد.

– می توانید سبوس گندم تهیه کنید و در حین پخت غذا به برنج او بیافزایید تا ویتامینB موجود در آن به افزایش اشتهای کودک کمک کند . جوانه گندم نیز از منابع غنیB می باشد که می توانید آن را درسالاد ریز کنید و به کودک بدهید.

– مطمئن باشید که کودک راجع به غذای خاصی ذهنیت بد ندارد ( مثلا با دیدن ماکارانی رشته ای به یاد کرم نمی افتد) و اگر چنین تصور غلطی دارد ، فرم غذا را عوض کنید یا آن غذا را دیگر به کودک ندهید.

– کودک را به فعالیت های جمعی و بازی با همسالانش تشویق کنید.
یبوست در اغلب کودکان بر اثر میل کردن غذاهای چرب و دارای فیبر کم بوجود می آید. این مشکل ممکن می باشد شامل نوشیدن زیاد لبنیات و در کنار آن نخوردن میوه جات و سبزیجات به وجود آید.

بعضی تغییرات در رژیم غذایی کودک که احتمال یبوست را کم می کند، عبارت می باشد از:

۱٫ به جای دادن شیر پرچرب از شیر کم چرب یا شیر سویا استفاده کنید. ( این عوض در کودکانی که حداقل ۲ سال دارند، قابل اجراست)

۲٫ مقدار شیر مصرفی کودک را تا میزان ۵/۱ تا ۲ لیوان کم کنید.

۳٫ از دادن غذاهایی که موجب اسهال می شوند، جدا خودداری کنید، بعضی از این غذاها عبارتند از:
موز
هویج پخته
غذاهای چرب مانند: سیب زمینی سرخ شده و غذاهای آماده

برنج سفید
بیشتر محصولات لبنی مانند: پنیر، ماست، بستنی و شیر.
اگر لبنیات را به خاطر یبوست محدود کردید، منابع دیگر کلسیم را به کودک بدهید، از قبیل: آب پرتقال، جعفری، سویا، دانه ها، کلم و غیره.

۴٫ غذاهای فیبری و سبوس دار را در غذاهای کودک بگنجانید.
۵٫ مایعات زیادی به کودک بدهید؛ مثل آب، آب سیب، آب گلابی و غیره.

جلوگیری از یبوست
اغلب غذاها و مایعات کمک به بهبود یبوست می کنند، این غذاها شامل:
میوه های تازه که با پوست خورده می شود، مانند: سیب، انگور، هلو و غیره.
میوه های تازه که دارای آب زیادی می باشند، از قبیل: هندوانه، طالبی
سبزیجات نپخته
بنشن ها
کشمش
آلو و انجیر

غذاهای تهیه شده از دانه ها نظیر: نان گندم و غیره.
سبوس غلات
ویفرهای که درونش فیبر وجود دارد
سوپ سبزیجات
پاپ کورن
پرتقال
سیب زمینی پخته شده همراه با پوست

درمان یبوست
یبوست در کودکان موجب ناراحتی خود کودک و صد البته ناراحتی والدین می شود. خوشبختانه درمان های زیر برای مشکل یبوست به درد می خورد، ولی بهتر می باشد پزشک کودک را از این مسئله با خبر کنید.

مواد غذایی که در هر محصول موجود می باشد را بخوانید و آن را که دارای فیبر بیشتری می باشد، انتخاب کرده و برای کودک بخرید.

اگر عوض در رژیم غذایی، مشکل را برطرف نکرد، از داروهای مسهل زیر نظر پزشک استفاده کنید.

یک برنامه منظم برای اجابت مزاج بگذارید، برای مثال بعد از وعده غذایی. اما کودک را مجبور نکنید، بلکه او را تشویق به رفتن به دستشویی کنید، زیرا اگر اجبار در کار باشد، کودک عکس آن را انجام می دهد.

ورزش کردن منظم، باعث جلوگیری از یبوست می گردد.

اگر داروی خاصی مصرف می کند، به پزشک مراجعه کرده و اسم آن دارو را بگویید، زیرا تاثیر بعضی از داروها موجب یبوست می شود.

مدفوع کردن به صورت غیر عمدی، می تواند نشان دهنده یبوست باشد.

این نکته را از یاد نبرید که اگر یبوست برای مدت طولانی باقی ماند و با رژیم غذایی برطرف نشد، باید حتما به پزشک مراجعه کنید.

مقدار فیبر لازم برای کودک
به طور معمول کودکان ۲ ساله باید حداقل ۵ گرم فیبر در روز دریافت کنند. برای کودکان بزرگ تر سن کودک + ۵ گرم فیبر باید محاسبه شود، برای مثال کودکی که ۱۰ سال دارد، باید حداقل ۱۵ گرم فیبر روزانه دریافت کند.

نی‌نی‌بان جدیدترین و بهترین مطالب خود را در تلگرام و از طریق سه کانال «راهنمای بارداری»، «کودک‌یاری» و «سلامت جنسی» در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد.

براي عضويت در خبرنامه ني ني بان و اطلاع از بهترين و پربيننده ترين مطالب، کافي می باشد يک بار فرم عضويت ما را از اينجا پر کنيد.