پرسش: پسرم از یک سالگی متوجه شدیم كم كاری تیروید داره الان ۲ سال و ۲ ماه هستش و همچنان روزی یك چهارم لووكسین ۵۰ میخوره ۲ ماه پیش كه ازمایش داد دكتر گفت روزهای جمعه بجای یك چهرم قرص نصف قرص را به پسرم بدیم میخواستم ببینم از نظر طب سنتی چه راهكاری پیشنهاد میدید و چه مواد خوراكی برای پسرم مضرو چه چیزهای مفیدن(در ضمن برای راه افتادن تقریبا در ۱۸ ماکهگی شروع به راه رفتن كرد و برای حرف زدن هم هنوز خوب حرف نمیزنه این به این معنی هست كه كم كاری تیرویید روی مغزش اثر گذاشته ایا؟) و یك سوال دیگه اینكه برای هوشش میتونم كندر را در اب یا شیر بادام حل كنم صبحها بهش بدم؟ 

پاسخ: هیپو تیروئیدی Hypothyroidism یا كم‌كاری غده تیروئید در بین بیماری‌های غدد درون ریز شایع‌ترین بیماری پس از دیابت می‌باشد. به زبان ساده این بیماری هنگامی ایجاد می‌شود كه غده تیروئید نتواند به اندازه نیاز بدن هورمون تولید كند. هورمون غده تیروئید تری یدوتیرونین (T۳) و تیروكسین (T۴) می باشد. این هورمونها وظیفه تنظیم مصرف انرژی، تولید گرما و تسهیل رشد در بدن را برعهده دارند. بیماری در بانوان سه برابر شایع‌تر از مردان می باشد.

علائم بالینی 

ضعف و خستگی، خواب‌الودگی، پوست خشك، خشن و سرد، عدم تحمل به سرما، كاهش تعریق، برادی كاردی یا كندتپشی، زبان بزرگ، ادم (ورم) صورت (میكسدم)، فراموشكاری، یبوست، افزایش وزن، اختلالات قاعدگی، سقطهای مكرر، تاخیر در رفلكسها، كم‌خونی و درد مفاصل و عضلات. بیماری در بالغین سیر كندی دارد و تدریجی می باشد.

اگر هیپوتیروئیدی در دوران نوزادی به سرعت تشخیص و درمان نشود ممكن می باشد عقب‌ماندگی رشد جسمی یا اسیب ذهنی (كرتینیسم) اتفاق بیفتد. معروفترین علامت هیپوتیروئیدی در نوزادی بزرگی زبان، هیپوتونی (كم بودن فعالیت و تحرك) و دیر بسته شدن فونتانلها (ملاج سر) می‌باشد.

كم‌‎كاری مادرزادی تیروئید در نوزادان 

نوشتار اصلی: كم‌كاری مادرزادی تیروئید‎

كم‌كاری مادرزادی تیروئید در نوزادان می‌تواند باعث ایجاد عقب‌ماندگی‌های ذهنی شود. در صورتی كه این عقب‌ماندگی ایجاد شود، دیگر قابل درمان نخواهد بود. امروزه در بیشتر كشورهای پیشرفته، برای تشخیص زودرس كم‌كاری مادرزادی تیروئید، برنامهٔ غربالگری در نوزادان اجرا می‌شود. این كار از طریق گرفتن چند قطره خون از پاشنه پای نوزاد، در فاصله روزهای سوم تا پنجم تولد انجام می‌شود.

در صورتی كه كم‌كاری مادرزادی تیروئید، تشخیص داده نشود می‌تواند عوارض زیر را ایجاد كند :

عقب‌ماندگی ذهنی

كوتاهی قد

ناشنوایی

لالی

بعضی از بیماری‌های مغری و عصبی

علت‌های ایجاد كننده بیماری 

هیپوتیروئیدی اولیه

برداشتن تیروئید با جراحی (مثلا در گواتر شدید یا سرطان تیروئید)

كمبود ید، كه در این مورد غده تیروئید بزرگ می‌شود (گواتر)

استفاده از ید رادیواكتیو یا داروهای ضد تیروئید برای درمان سایر بیماری‌های تیروئید

مصرف داروهایی مانند لیتیوم

دوز بالای ید و امیودارون

التهاب تیروئیدی تحت حاد

هیپوتیروئیدی خود ایمنی (تیروئیدیت هاشیموتو)

هیپوتیروئیدی ثانویه، كه ناشی از كم‌كاری غده هیپوفیز می باشد.

تشخیص و درمان از دیدن طب كلاسیك

تشخیص قطعی با اندازه‌گیری سطح هورمون‌های تیروئید در خون می‌باشد. بیمار هیپوتیروئیدی با TSH بالا و FreeT4 پایین تشخیص داده می شود. برای تشخیص دقیق‌تر سطح TSH خون نیز اندازه‌گیری می‌شود. در هیپوتیروئیدی اولیه هیپوفیز در پاسخ به كاهش سطح هورمون‌های تیروئید، مقدار بالایی از TSH را ترشح می‌كند.

درمان معمولاً مصرف مادام‌العمر قرص لووتیروكسین سدیم می باشد كه نتایج رضایت بخشی دارد. نیمه عمر لووتیروكسین ٧ روز می باشد و در بافت ها به T3 تبدیل می شود و سطح مناسبی از T3 كه هورمون فعالتری می باشد ایجاد می كند.

از دیدن طب سنتی

كاربر گرامی هركدام از اعضای بدن بصورت طبیعی بایستی وظیفه خود را انجام دهد تا كشور بدن درست و صحیح اداره شود.اگر هر عضوی پركار باشد یك جور گرمی محسوب میشود و اگر كم كار باشد یك سوء مزاج سرد محسوب میشود.

وظیفه طبیب كمك به طبیعت بدن می باشد تا اولا صحت بدن را حفظ كند و در ثانی اگر بیماری عارض شد سلامتی را باز گرداند.

بنابراین پیشنهاد میشود:

اگر بیمار كم كاری تیروئید یا هیپوتیروئیدی دارید موارد زیر را تحت نظر یك پزشك ماهر انجام دهید. 

– حجامت عام ۳ مرحله ماهی یك بار بعد از اماده شدن بیمار (از ۲ سالگی به بالا مشكلی ندارد)

– بادكش گرم تیروئید ۷ تا ۴۰ مرحله 

– انجیر یا زیتون روزی ۵ عدد میل شود

– استشمام گلاب روزانه یا شبها

– بادكش گرم كتف ۱۴ مرحله 

-مصرف كندر هم مشكلی ندارد ولی مقطعی