پرسش: ۲۱ سالمه حامله ام حدوداً ۳ ماهه كم خونی دارم شدیده و تیروئید دارم حدوداً ۶٫۵ شده برا دوران بارداری و برای سلامتی بچه ام رژیم غذاییم چطوره باید باشه و مكمل هایی كه باید مصرف كنم.

پاسخ: در مورد مكمل ها باید متخصص خواهران تجویز كند. مكمل اهن را با معده خالی و همراه با شربت ابلیمو بخورید. باید بطور جدی به دنبال برطرف كردن كم خونی باشید چون برای جنین مضر هست.

عوارض گوارشی ، ناشی از مصرف اهن نظیر تهوع ، دل پیچه ، سوزش قلب ، اسهال یا یبوست را می توان به حداقل رساند ؛ به شرطی كه اهن را به میزان كم مصرف كرده و به تدریج به میزان ان افزود  تا به حد مورد نیاز بدن برسد. بهتر هست قرص اهن ،  اخر شب قبل از خواب استفاده شود تا عوارض ناشی از ان كاهش یابد. ویتامین Cجذب اهن را افزایش می دهد.

 به همین دلیل معمولاً مصرف ویتامینC به همراه اهن پیشنهاد می گردد . البته علاوه بر درمان دارویی باید به میزان اهن قابل جذب در غذا نیز توجه كرد. جذب اهن غذا ، اغلب تحت تاثیر شكل اهن موجود در ان می باشد. اهن موجود در پروتئین های حیوانی مانند گوشت گاو، ماهی و پرندگان بیشتر جذب می شود در حالیكه جذب اهن پروتئین های گیاهی مانند سبزی ها و میوه ها  كم تر می باشد.

باید توجه داشت كه ویتامینCجذب اهن سبزی ها و میوه ها را بیشتر می كند. مصرف چای همراه یا بلافاصله بعد ازغذا نیز می تواند جذب اهن را تا ۵۰ درصد كاهش دهد. منابع غذایی اهن دار عبارتند از جگر، قلوه ، گوشت قرمز، ماهی، زرده تخم مرغ ، سبزی های دارای برگ سبز تیره مانند جعفری ، اسفناج و حبوبات ؛ مثل عدس و لوبیا، هم چنین میوه های خشك ( برگه ها) به خصوص برگه زرد الو و دانه های روغنی. عوامل افزایش دهنده جذب اهن و منابع غذایی  انها ۱٫ اسید سیتریك و اسید اسكوربیك ( ویتامینC) كه درالو، خربزه، ریواس، انبه، گلابی، طالبی، گل كلم، سبزی ها ، اب پرتقال، لیمو شیرین ، لیمو ترش، سیب و اناناس وجود دارند، می توانند عوامل افزایش دهنده جذب اهن در بدن باشند-. ۲٫ اسید مالیك و اسید تارتاریك كه در هویج ، سیب زمینی، چغندر، كدو تنبل ، گوجه فرنگی، كلم پیچ و شلغم موجود هست ، سبب افزایش جذب اهن می شود.

۳٫ محصولات تخمیری مثل سس سویا نیز در این دسته از عوامل گنجانده می شوند.   توصیه های زیر را به كار بندید : ۱٫ استفاده از غذاهایی كه غنی از اهن می باشند. ۲٫ فاده از منابع غذایی حاوی ویتامین در هر وعده غذایی ، جهت جذب بهتر اهن ( مثل پرتقال، گریپ فروت، كوجه فرنگی، كلم، توت فرنگی، فلفل سبزو لیمو ترش)   ۳٫ اندن گوشت قرمز، ماهی یا مرغ در برنامه غذایی .   ۴٫ پرهیز از مصرف چای و قهوه همراه یا بلافاصله بعد از غذا   ۵٫ برطرف كردن مشكلات گوارشی و یبوست

۶٫ تصحیح عادات غذائی غلط ( مثل مصرف مواد غیر خوراكی مانند خاك ، یخ )   ۷٫ مشاوره با پزشك و متخصص تغذیه جهت پیش گیری به موقع و یا بهبود كم خونی   ۸٫ استفاده از نان هایی كه از خمیر ورامده تهیه شده اند   ۹٫ استفاده از خشكبار مثل توت خشك ، برگه الو، انجیر خشك و كشمش كه منابع خونی از اهن هستند.   ۱۰٫ استفاده ازغلات و حبوبات جوانه زده .   ۱۱٫ شست وشو و ضد عفونی كردن سبزی هایی كه استفاده می كنید.   ۱۲٫ شستن كامل دست ها با اب و صابون ، قبل از تهیه مصرف غذا و پس ازهر باراجابت مزاج