خیلی ها می گویند روسیه کنونی شوروی سابق نیست و مقایسه دخالت نظامی شوروی در افغانستان با دخالت نظامی روسیه در سوریه کنونی ، درست نیست. البته که قیاس مع الفارقی هست . اگر آن دخالت شوروی یک تراژدی بود این دخالت روسیه یک کمدی فلاکت بار خواهد بود.

شوروی در اواخر دهه ۷۰ قرن ۲۰ به افغانستان حمله کرد زمانی که گفتمان کمونیسم در جهان هنوز هم حامی و پیرو زیادی داشت . شوروی با افغانستان مرز زمینی طولانی داشت و به راحتی نیروها و تجهیزات خود را وارد میدان نبرد می کرد. سربازان ارتش شوروی با ایدیولوژی جهان وطنی می جنگیدند و برای تحقق آرمانشهر خود حاضر بودند جان خود را فدا کنند.

مسلمانان دنیای عرب جریانی تحت عنوان «افغان العرب» تشکیل دادند و به افغانستان سرازیر شدند تا بقول خودشان با کفار کمونیست بجنگند. ۱۵ هزار سرباز شوروی در این جنگ کشته شدند و یکی از دلایل سقوط اتحاد شوروی شکست در این جنگ بود.

اما روسیه کنونی با کشور سوریه مرز زمینی ندارد. فاصله زیادی وجود دارد. انتقال نیرو و تجهیزات در حجم بسیار بالا از طریق هوا و دریا ، هزینه بسیار زیادی دارد که دولت نفتی و رانتیر پوتین با کاهش درآمدهای نفتی ، قادر به تامین آن نیست. سربازان روسیه کنونی با گفتمان ملی گرایانه حزب حاکم و ناسیونالیسم افراطی پوتینیسم آموزش می بینند. نه مانند سربازان ارتش شوروی سابق فکر جهان وطنی کمونیستی دارند و نه مثل سربازان ارتش آمریکا، با فکر کلانتری جهانی آموزش دیده اند. اینگونه نیروها در خارج از مرز جغرافیایی خود و مناطق دور از کشور ، توان و انگیزه و کارایی لازم برای جنگیدن ندارند. در افغانستان نیروهای افغان العرب که از دنیای عرب بودند کاری ترین ضربات را به ارتش شوروی وارد کردند. اما پوتین این بار نه با افغان العرب ها که با خود عربها وارد کارزار شده هست.

پوتین حتی قدرت جنگ با داعش را هم ندارد. در میان اعضای داعش، ۳۰۰۰ روسی وجود دارد که بیشترین عضو از یک کشور غیر عرب در داعش از روسیه می باشد. اتفاقا سوریه بهترین مکان برای انتقام چچن ها و سایر مسلمانان سلفی روس از سربازان پوتین خواهد بود.

 مسلمانان سنی در سوریه و جهان عرب علیه روسیه متحد خواهند شد. غیرسنی های سوریه ممکن است از حضور نیروهای ایرانی و حزب الله ناراضی نباشند ، اما امکان ندارد که دل خوشی از حضور روسها داشته باشند.

 همچنین سوریه و شام نزد مسلمانان بخصوص سنی ها از ارج و قرب خاصی برخوردار هست.

روسها در سوریه خیلی غریبه هستند . حضور روسها در سوریه اتفاقا موضع مخالفان اسد را تقویت خواهد کرد. اما اینکه موضع کدام طیف از گروههای مخالفان دولت؟ شیاطین داعش؟ تکفیری های جیش الفتح؟ یا جیش الحر؟ یا … باید منتظر ماند و دید .

محمد محبی/روزنامه نگار