پرسش: من ماه هفتم بارداریمه هفته ۲۶ هستم میخواستم اگه ممکنه راهنماییم کنید که سه ماه آخر بارداری جنین بیشتر به چه موادی نیاز داره و من چه موادی رو بیشتر مصرف کنم؟

پاسخ: در ۳ ماهه سوم که جهش سریع رشد جنین اتفاق می ‌افتد افزایش انرژی باید نسبت به زمان قبل از بارداری به ۴۵۰ کیلوکالری برسد.این انرژی افزوده‌ شده را نباید منحصرا از منابعی که فقط انرژی دارند، تامین کرد؛ بلکه باید از منابع انرژی ‌‌های دیگر که نیازهای افزوده شده ی مادر به مواد معدنی و پروتئین‌ ها را هم تامین می‌ کند، استفاده کرد؛ چرا که مادر در دوران بارداری، کلسیم و ویتامین‌ ها را در اختیار بچه‌ می‌ گذارد تا بتواند به رشد و تقسیمات سلولی ادامه دهد، بنابراین بهتر می باشد به کیفیت غذای خود توجه کند.
هر خانم باردار احتیاجات غذایی خود را باید از این ۵ گروه مواد غذایی فراهم كند:
۱- نان و غلات: خانم های باردار تقریباً بیشترین نیاز خود را از این گروه فراهم می كنند. غذاهای این گروه دارای مقادیر بالای كربوهیدرات هستند كه منبع اولیه انرژی می باشند. حبوبات منبعی خوب برای تامین پروتئین می باشد كه به عنوان سازنده بافت های بدن برای مادر و بچه می باشد. البته قسمت عمده پروتئین از منابع حیوانی مثل گوشت و مرغ می باشد . بسیاری از حبوبات غنی از آهن و ویتامینB هستند. نیاز به آهن در طی ۴ ماهه اول بارداری كم می باشد، دراین مدت تجویز آهن اضافی ضرورتی ندارد، ولی بعد از این باید علاوه بر رعایت رژیم غذایی، قرص آهن نیز مصرف شود.
۲- سبزیجات: سبزیجات می توانند مقدار زیادی از ویتامین ها از جمله ویتامین هایA وC و مواد معدنی و فیبر را فراهم كنند. یكی از مشكلات خانم های باردار در دوران باردای یبوست می باشد كه با مصرف سبزی ها این مشكل برطرف می شود. نیاز به ویتامینC در حاملگی ۷۰ درصد بیشتر از زمان غیر حاملگی می باشد كه یك رژیم معمولی خوب به راحتی این مقدار را در اختیار مادر قرار می دهد. كلم، حبوبات، سیب زمینی ، اسفناج، دانه های سبز و گوجه فرنگی غنی از ویتامینC هستند و به جذب آهن موجود در غذاها كمك می كنند. بدن ما ذخیره ویتامینC ندارد و با مصرف درست مواد غذایی احتیاج به این ویتامین به راحتی فراهم می شود. سبزیجات سبز تیره و زرد تیره مانند هویج یا زردك، سیب زمینی، فلفل سبز، كلم بروكلی، سرشار از ویتامینA هستند كه برای رشد و سلامتی سلول های بدن مادر و جنین لازم می باشد.
۳- میوه ها: میوه هایی مثل پرتقال، گریپ فروت، نارنگی، لیمو و انگور منشاء بسیار خوبی برای ویتامینC هستند.
۴- گوشت: پروتئین كه ماده غذایی اصلی برای مادر و نوزادش می باشد، به طور مشخص در این گروه وجود دارد. ویتامینB12 ویتامینی می باشد كه فقط دراین گروه وجود دارد، می باشد. در مادرانی كه گیاهخوار هستند، ذخایر ویتامینB12در نوزادان آنها پایین می باشد. این گروه جزو گروه های اصلی غذایی برای مادران باردار به حساب می آید كه باید در وعده های غذایی آنها گنجانده شود.
۵- شیر و ماست: محصولات لبنی میزان زیادی از احتیاجات غذایی را برآورده می كنند به خصوص كلسیم و پروتئین را كه دراین مواد می باشد. در طول حاملگی حدود ۳۰ گرم كلسیم در بدن مادر تجمع می یابد كه اكثر آن در اواخر حاملگی در جنین ذخیره می شود.كلسیم ، ماده اصلی در تشكیل استخوان و دندان می باشد. اگر جذب كلسیم مادر كافی نباشد، جنین از كلسیم استخوان های مادر استفاده می كند كه این باعث می شود مادر در آینده زودتر دچار استئوپروز یا پوكی استخوان شود. اگر مادری از مزه شیر راضی نیست، باید آن را با اضافه كردن موادی مانند كاكائو و امثال آن برای خود قابل قبول سازد. البته این شامل آن دسته از افرادی كه مشكل گوارشی داشته و قادر به تحمل شیر نیستند، نمی باشد كه در این صورت به جای یك لیوان شیر می توانند یك فنجان ماست یا پنیر مصرف كنند.
غذاهایی که می بایست در دوران بارداری از مصرف آن ها پرهیز نمود:
* مصرف کافئین را محدود نمایید و بیش از ۳۰۰ میلی گرم کافئین در روز مصرف ننمایید.به یاد داشته باشید که شکلات نیز حاوی کافئین می باشد و میزان کافئین یک قالب شکلات می تواند معادل یک چهارم یک فنجان قهوه باشد.در صورتی که به چای علاقه دارید، سعی کنید چای کم رنگ مصرف کنید. مقدار کم قهوه ممکن می باشد ضرری نداشته باشد، اما مصرف بیش از دو فنجان آن در روز، روی قدرت باروری تاثیر می گذارد.
* از مصرف الکل در دوران بارداری هم اجتناب نمایید.
* مصرف شیرین کننده های مصنوعی حاوی ساخارین در دوره ی بارداری به شدت منع شده می باشد چرا که این ماده می تواند از جفت عبور کند و به جنین برسد و ممکن می باشد بقایای آن در بافت های بدن جنین باقی بماند.
* اگر چه ماهی همیشه به مادران باردار و زنانی که در دوران باروری هستند توصیه شده می باشد، اما در نظر داشته باشید که نوع خوب و مرغوب آن را انتخاب کنید، چون بعضی از انواع ماهی ها حاوی جیوه ی زیادی می باشد و این می تواند برای جنین خطرناک باشد. جیوه می تواند در بدن تجمع پیدا کند و حتی تا یک سال در بدن بماند. بهتر می باشد، هفته ای دو بار ماهی، آن هم از نوع بی ضرر مثل سالمون و قزل آلا استفاده کنید.ماهی هایی که حاوی مقادیر زیادی جیوه هستند را نخورید: مثل كوسه‌ ماهی، شمشیرماهی و ماهی خال مخالی.
* از مصرف انواع پنیرهای غیر پاستوریزه (مثل پنیر فتا و…) در دوران بارداری اجتناب کنید چرا که این پنیر ها می توانند موجب عفونت باکتریایی (لیستریا) گردند. هیچ نیازی نیست از مصرف دیگر پنیر های فرآوری شده و پنیرهای سفت یا پنیر خامه یا ماست اجتناب کنید فقط موارد غیر پاستوریزه و فرآوری نشده را نباید انتخاب کنید.
* از مصرف ماهی خام و نیز به ویژه حلزون ها و صدف هایی مثل صدف خوراکی اجتناب کنید.
اگر عادت به نوش جان کردن چیپس، پفک، غذاهای آماده و گوشت های فرآیند شده مثل سوسیس، کالباس، سس و غذاهای چرب و شور دارید، این عادات را کنار بگذارید.
سر خود دارو نخورید و اگر سیگار می کشید، سیگارتان را ترک کنید
باید از مصرف گوشت و ماهی فرآیند شده، دودی و نمک سود شده در تمام دوران بارداری و سه ماه قبل از آن خودداری کنید.
جگر و سایر امعاء و احشاء گوسفند و گاو: این مواد حاوی غلظت زیادی از ویتامین A هستند. هر ۱۰۰ گرم از این مواد بیش از ۱۵ برابر نیاز زن باردار حاوی ویتامین آ می باشد. مصرف مقادیر زیاد ویتامین A برای جنین در حال رشد در سه ماهه ی اول بارداری مُضر می باشد. در نتیجه همه بانوان باردار و زنانی که در حال برنامه ‌ریزی برای بارداری هستند باید از مصرف این غذاها یا غذاهایی که حاوی مقادیر زیادی ویتامین A هستند پرهیز کنند.البته لازم نیست که از سایر غذاها که دارای ویتامین A می باشد خودداری کرد مثل شیر، پنیر، ماهی چرب، تخم‌ مرغ و غذاهایی با بتاکاروتن مثل هویج، میوه‌ های قرمز و نارنجی و سبزیجات و سبزیجات برگ ‌سبز.
مغز حیوانات: از همه ی انواع مغزهای حیوانات در دوران بارداری باید پرهیز شود.
تخم‌ مرغ خام یا عسلی: تخم ‌مرغ کاملا نپخته(عسلی) یا خام یا غذاهایی که حاوی تخم‌ مرغ نپخته هستند مثل سُس مایونز خانگی و بستنی ‌های غیر پاستوریزه نباید در دوران بارداری مصرف شود.
غذاهای نپخته یا سرد: بسیار مهم می باشد که مطمئن شوید غذاها کاملا پخته ‌اند و سپس مصرف شوند، غذاهای سرد باید مجددا کاملا گرم شوند طوری که بخار از آن ها خارج شود.
گوشت و مرغ خام: بانوان باردار باید از نوش جان کردن گوشت خام و نپخته پرهیز کنند.پختن خوب و کامل گوشت و مرغ می ‌تواند خطر سالمونلا را نیز کاهش دهد.
بادام ‌زمینی: برای کاهش خطر استعداد کودک در حال رشد به حساسیت به بادام ‌زمینی بهتر می باشد مادر از مصرف بادام‌ زمینی و محصولات حاوی بادام‌ زمینی در دوران بارداری و شیردهی پرهیز کند.
شیر غیر پاستوریزه: مادر باردار باید از نوش جان کردن همه شیرهای غیر پاستوریزه اعم از شیر گاو، بُز و شیر شتر خودداری کند.

نی‌نی‌بان جدیدترین و بهترین مطالب خود را در تلگرام و از طریق سه کانال «راهنمای بارداری»، «کودک‌یاری» و «سلامت جنسی» در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد.

براي عضويت در خبرنامه ني ني بان و اطلاع از بهترين و پربيننده ترين مطالب، کافي می باشد يک بار فرم عضويت ما را از اينجا پر کنيد.