پرسش: من یکم زود عصبانی می شم خودم هم ۸ هفته ام هست می خواستم بدونم روی جنین چه اثراتی می گذاره؟

پاسخ: البته سوال تان به این بخش مربوط نمی شود اما به طور کلی آن چه مسلم هست هر اتفاقی که برای مادر در این نه ماه و حتی قبل آن بیفتد بر روی جنین تاثیرگزار هست. اما از نظر تغذیه ای می توان تا حدودی حالت های عصبی را کنترل کرد. متن زیر را مطالعه نمایید:

با توسعه شهرنشینی و بی تحركی ناشی از آن، استفاده از غذاهای آماده، استرس، بیماری های اعصاب و روان رواج بسیاری یافته هست. از این رو توصیه می شودبا استفاده از غذاهای سالم و تازه و نوشیدن آب به حد كفایت در روز(حداقل ۸ لیوان)، ورزش كردن و پرهیز از استرس و تنش، به رقابت با مشکلات عصبی و روحی برخیزید. در زیر به انواعی از غذاهای مفید جهت پیشگیری و درمان برخی اختلالات عصبی و رفتاری اشاره می شود:

*سوپ جو: میل کردن سوپ جو در صبحانه از ضعف حافظه به میزان چشمگیری جلوگیری می كند. البته این اثر دارای پیش شرط هایی نیز هست؛ از این قرار كه حدود ۵۰ گرم سیب زمینی در تهیه سوپ به كار رفته باشد و شام شب قبل سبك بوده و دیر خورده نشده باشد.

*جو دو سر:چه به صورت آرد شده یا به شكل حلیم و آش، به علت دارا بودن ساپونین، آلكالوئیدها، ویتامین های گروهB و فلاوونوئیدها به افراد دچار ضعف حافظه كمك می كند. همچنین اثر آن در درمان افسردگی به اثبات رسیده هست.

*نان های سبوس دار (سنگك و نان جو): به دلیل دارا بودن ویتامینB1 نقش بسیار مهمی در كاهش اضطراب دارد. نقش ویتامینB1 در كاهش اضطراب به اثبات رسیده هست، به حدی كه مصرف مكمل هایB1 (به شكل قرص) از یك هفته قبل از فعالیت های استرس زا (زایمان، كنكور، امتحان رانندگی…) به عنوان درمان مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین این ویتامین در ارتقای هوش و تمركز نقش چشمگیری دارد. استفاده از این نان ها به خانم هایی كه دارای مشکلات و درد پیش از قاعدگی هستند(PMS) توصیه می گردد.

*دانه های كنجد، سویا و سبزیجات برگ سبز تیره:موارد یاد شده غنی از چربی های امگا ۶ بوده كه برای عملكرد صحیح سیستم عصبی و درمان خستگی زودرس مفید هستند.

*روغن آفتابگردان و جوانه گندم:به دلیل دارا بودن ویتامینE از صدمات اكسیداتیو ایجاد شده توسط رادیکال های آزاد در ساختمان سلول جلوگیری می كنند و كاهش هوش را بهبود می بخشند. زنانی كه دچار اختلالات پیش از قاعدگی هستند (PMS) با مصرف ویتامینE دچار تخفیف علائم می شوند.

*مركبات: به دلیل دارا بودن آنتی اكسیدان ها ، ویتامینC ، آلفا و بتا كاروتن از اعصاب در برابر آسیب های ناشی از رادیكال های آزاد محافظت می كنند و برای رهایی از فشارهای روحی و اضطراب و بی خوابی مفید هستند. همچنین حاوی اسید فولیك بوده كه برای عملكرد صحیح دستگاه عصبی لازم هست. در بسیاری از موارد تنها نشانه كمبود اسید فولیك احساس حزن هست (اسفناج سرشار از اسید فولیك هست).

*پوست پرتقال: پوست پرتقال موجود در بعضی خوراكی ها و غذاها سرشار از منیزیم بوده و ضد استرس می باشد.

* شیر كم چرب یا بدون چربی:برای حفظ ، رشد و ارتقای سیستم عصبی بسیار سودمند هست. همچنین به دلیل دارا بودن ویتامینB6 در بهبود عوارض ناشی از قاعدگی در خانم ها و افسردگی و بدخلقی در مسن ترها مفید هست. دارای كلسیم هست كه در تولید آنزیم های لازم در فرآیندهای عصبی شركت می كند.

* بوقلمون، مرغ و ماكیان:این مواد از منابع مناسب پروتئینی به حساب می آیند. غذاهای پروتئینی در عرض چند دقیقه دوپامین و اپی نفرین را بالا می برند و به دلیل دارا بودن تریپتوفان كه پیش ساز سروتونین هست قادر به افزایش سطح این ماده در مغز هستند، كه سروتونین از عوامل آرامش به حساب می آید. این مواد منابع مناسبی برای حفظ قند خون در حد مطلوب بوده، از افسردگی پیشگیری كرده و برای افراد مستعد ابتلا به بیماری های ناشی از تغییر دادن فصل مفید هستند.

*ساردین، ماهی های چرب آب های عمیق:فواید آن شامل تامین اسیدهای چرب ضروری هست كه برای تكامل سیستم عصبی و برای سلامت مغز و اعصاب لازم هست و برای بانوان حامله و شیرده بسیار توصیه می شود. تاثیر آن در زمان افسردگی به اثبات رسیده هست و همچنین حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ هست .

*روغن زیتون، بادام، گردو: روغن زیتون بهترین روغن برای آشپزی هست و همچنین مغز بادام و گردو به شرط اینكه شور نباشند به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا۶ برای حفاظت از سیستم عصبی و بهبود افسردگی به خصوص در بانوان باردار و شیرده توصیه می شود. (باورهای قدیمی وجود دارد كه مغز ها به خصوص گندم بو داده، مزه شیر مادر را برای نوزاد مطلوب می كند.)

*گوشت قرمز :گوشتی كه چربی مضر آن گرفته شده باشد در محافظت از سیستم عصبی كارآمد بوده و برای ساختن رشته های عصبی مفید هست. دارای ویتامین هایB6 و B12 و سروتونین بوده و حاوی آهن هست كه در درمان كم حافظه گی در كودكان و اختلال حواس در سالمندان بسیار كارآمد هست. این مواد تاثیر چشمگیری در درمان افسردگی و مشكلات حافظه از قبیل فراموش كردن زودهنگام مطالب و ارتقای حافظه كوتاه مدت دارند.

*زردچوبه: نرخ ابتلای به آلزایمر در هند كمتر از آمریكا هست و این به دلیل استفاده بیشتر هندی ها از زردچوبه هست. ماده موثر زردچوبه كوركومین هست، این ماده خاصیت آنتی اكسیدانی و ضدالتهابی داشته و رسوبات چربی را در مغز به نصف كاهش می دهد،زیرا این رسوبات عامل ایجاد آلزایمر هستند.

*آب سالم و گوارا، نه كلر زده:مصرف آب سالم و گوارا همراه با استفاده از غذاهای اسیدی (محصولات حیوانی، ماهی، پنیر…)،غذاهای بسته بندی شده، پخته شده با ماكروویو و… به سلول های مغز كمك می كند كه استرس ناشی از ورود این مواد به بدن كاهش یابد، بنابراین مصرف حداقل ۸-۷ لیوان آب در روز توصیه می گردد كه در موارد استرس این مقدار افزایش می یابد.

*عسل: عسل این موهبت الهی خوش طعم و سرشار از خواص تغذیه ای، ماده غذایی هست كه در دین اسلام نیز مصرف آن توصیه شده هست و مصرف آن به جای شكر خصوصا در درمان افسردگی بسیار مفید هست. همچنین عسل در ارتقای حافظه نقش چشمگیری دارد.

از آنجایی كه مواد غذایی هم وجود دارد كه اختلالاتی در بروز رفتارهای عصبی به وجود می آورد، بد نیست اشاره هم به مواد مضر داشته باشیم؛ موادی كه باید از میل کردن آنها اجتناب كرد یا مصرف آنها را به حداقل كاهش داد:

*شكلات و پنیرهای كهنه: سردردهای میگرنی كه ۱۰ درصد از جمعیت جهان را درگیر كرده هست و در زن ها شایع تر از مردهاست، در اثر استفاده از شكلات و پنیر های كهنه تشدید می شود. این مواد با دارا بودن آمین های وازواكتیو (فنیل اتیل آمین و تیرامین) این اثر را دارا هستند، بنابراین افرادی كه به میگرن دچار هستند باید از مصرف آنها اجتناب كنند. همچنین شكلات حاوی ماده ای به اسم تئوبرومین هست كه محرك اعصاب به شمار می آید.

*شكر و شیرینی ها: كربوهیدارت های تصفیه شده مثل شكر و شیرینی ها باعث یك آرامش فوری ولی مقطعی و موقتی می شوند و در واقع قند خون را به سرعت بالا برده كه متعاقب آن انسولین بالا می رود و ممكن هست قندخون را خیلی پایین تر از مقدار طبیعی بیاورد، كه باعث ملال و خستگی می شود.

*آرد سفید: آردهای سفید و بدون سبوس، به دلیل دارا بودن گلوتن با شدت گرفتن افسردگی در ارتباط هست، بنابراین اگر حذف شود بهتر هست.

*فراورده های لبنی فرایند شده و غذاهای فرایند شده آماده مصرف: این مواد به دلیل درگیری در عمل فرایندسازی و افزوده شدن مواد نگهدارنده و ادویه جات به آنها، بسیار محرك سیستم عصبی بوده و سلامت دستگاه عصبی را به مخاطره می اندازد. كاهش مصرف این مواد و جایگزینی آنها با غذاهای تازه بسیار توصیه می شود.

*چای و قهوه: این مواد حاوی كافئین هستند. كافئین هوشیاری را افزایش داده و خستگی را كاهش می دهد. ولی مصرف خیلی زیاد كافئین می تواند منجر به اضطراب و عصبانیت خیلی شدید، تعریق، افزایش ضربان قلب و فشار خون بالا گردد. همچنین می تواند باعث بالا رفتن ترس و تغییر دادن رفتار اجتماعی و اختلال در خواب شود. توصیه می شود كه دفعات مصرف نوشیدنی های حاوی این مواد که شامل چای، قهوه و نوشابه های سیاه هست، به ۷-۶ لیوان رقیق در روز محدود شود. هرگونه كاهش در مصرف كافئین می بایستی به تدریج صورت گیرد، تا خطرات ناشی از عدم مصرف آن تقلیل یابد.

*سوسیس و كالباس و غذاهای چینی: این مواد و سایر غذاهایی كه به آنها طعم دهنده هایی با طعم گوشت یا مونوسدیم گلوتامات(MSG)، فلفل و سایر ادویه جات محرك افزوده می شود و طی فرایند کارخانه ای، چربی های مضر به آنها افزوده می گردد، قادر به تشدید حملات میگرنی هستند.
غذاهای چینی از آن جهت ذكر شد كه سندرمی دقیقا با همین اسم وجود دارد به اسم ” سندرم رستوران چینی” كه به دلیل افزودن مونوسدیم گلوتامات به غذاهای چینی (چیزی كه طعمی شبیه به گوشت ایجاد می كند) باعث ایجاد سردردهای میگرنی می گردد. بنابراین افرادی که سابقه میگرن دارند بهتر هست در مصرف اینچنین غذاهایی احتیاط كنند.

*چاقی: رژیم های كاهش وزن نادرست (بسیار كم چربی) باعث می شوند كه استفاده از پیش ساز سروتونین دچار اختلال شده و مقدار آن در بدن كاهش یابد كه زمینه ساز ابتلا به افسردگی هست. همچنین افرادی كه از رژیم های غیراستاندارد استفاده می كنند در به خاطر سپردن اطلاعات جدید دچار مشكل می شوند، بنابراین توصیه ما این هست كه اگر قصد كاهش وزن دارید حتما با یك متخصص در زمینه تغذیه مشورت كنید.

براي عضويت در خبرنامه ني ني بان و اطلاع از بهترين و پربيننده ترين مطالب، کافي هست يک بار فرم عضويت ما را از اينجا پر کنيد.