پرسش: می خواستم اگه بخوام هر روز یه خوراكی مفید كه واسه هوش و رشد كودک نوپای من خوب باشه چه چیزیو پیشنهاد میدین؟با توجه به اینكه هوش دخترم عالیه اما رشدش نسبت به هم سناش كمتره.

پاسخ: كاربر گرامی تغذیه، در كنار عوامل ژنتیكی یكی از مهمترین عوامل در افزایش بهره هوشی و عملكرد كودكان هست. تغذیه مناسب، در دوران نوزادی نقش مهمی در رشد مطلوب مغز دارد. بر اساس اخرین مطالعات انجام شده، اثرات این تغذیه صحیح در طول زندگی نیز ادامه می یابد.

كودكانی كه از دوران بارداری مادر تا ۲ سالگی، تغذیه مناسبی را دریافت نمی كنند، مغز آن ها كوچكتر از حد طبیعی هست. این رشد مغزی ناكافی، منجر به مشكلات رفتاری و شناختی در دوران زندگی كودكان می شود. این مشكلات شامل IQ پایین تر، تكامل زبانی و حركتی كند تر و عملكرد ضعیف تر در مدرسه می باشد.

مادران باید برای داشتن كودكانی باهوش نكات زیر را در نظر گیرند:

•در هنگام بارداری، باید افزایش وزن مناسبی داشته باشید: در صورت داشتن وزن طبیعی، حدود ۱۱ تا ۱۶ كیلوگرم، در صورت داشتن اضافه وزن، حدود ۷ تا ۱۱ كیلو گرم و در صورت كم وزن بودن، حدود ۱۳ تا ۱۸ كیلو گرم. از طرفی، افزایش وزن بیش از حد می تواند منجر به زایمان زود رس شود. نوزادان نارس تغذیه مناسبی از طریق جفت نداشته و در معرض نقص ذهنی و عفونت هستند. بهتر هست در این مورد، با یك كارشناس تغذیه مشورت شود.

•در دوران بارداری مقادیر بیشتری میوه و سبزی مصرف كنید، تا آنتی اكسیدان موجود در انها از تخریب مغز نوزاد پیشگیری كنند.

•بر اساس مطالعات اخیر مادران باردار با دریافت غذاهای دریایی می توانند به افزایش هوش كودكان خود كمك كنند. البته با توجه به وجود مقادیری جیوه در این غذاها باید از مصرف برخی ماهی ها با مقادیر بالای جیوه مانند ماهی تون و ماهی خال مخالی (نه همه انواع ماهی) پرهیز كرد.

پس از تولد نوزاد، شیر خود را به او بدهید. شیر مادر حاوی مواد مغذی چون اسیدهای چرب بلند زنجیر، پروتئین و اسیدهای امینه هست، كه فرمولاهای تجاری به خوبی قادر به تامین انها نیستند. این مواد مغذی، نقش مهمی در تكامل بافت عصبی دارند.

•مكمل اهن را از ابتدای ۶ ماهگی به نوزادان شیر خوار خود بدهید. برای نوزادانی كه از شیشه شیر استفاده می كنند، باید فرمولاهای حاوی اهن داده شود. اهن، با حفظ مقادیر كافی گلبول قرمز اكسیژن رسانی مناسب به مغز را موجب می شود. كمبود اهن، منجر به ایجاد مشكلات شناختی در كودكان می شود.

•نباید نوزادان خود را از دریافت چربی محروم كنید. تا حدود ۲ سالگی، اعصاب به سرعت بوسیله یك ماده از جنس چربی (میلین) پوشیده می شوند، تا امكان انتقال سریع تر پیام های عصبی بوجود اید. نوزاد باید بیشترین چربی مورد نیاز خود را از شیر مادر یا فرمولا به دست اورد. پس از دو سالگی، نوزاد شما باید چربی كمتری را دریافت كرده و یك رژیم غذایی سالم را اغاز كند.

•پس از دو سالگی باید صبحانه را به عنوان مهمترین وعده غذایی در برنامه روزانه كودك قرار داد. نقش صبحانه در بهبود عملكرد ذهنی و تحصیلی كودكان ثابت شده هست. در صبحانه می توان از غلات كامل، میوه تازه و پروتئین هایی چون مغزها استفاده كرد.

•منابع اسیدهای چرب امگا-۳ را در رژیم غذایی فرزندان خود بگنجانید. این اسیدهای چرب، برای تكامل مغزی و عملكرد ان ضروری هستند. مطالعات نشان داده اند، در كودكانی كه مقادیر كافی امگا-۳ دریافت می كنند، خطر افسردگی و بیش فعالی كمتر هست. منابع امگا-۳ شامل بذر كتان، مغز گردو و ماهی هست.

•مقدار قندهای تصفیه شده، نوشابه ها، كربوهیدرات های ساده و غذاهای فراوری شده را در رژیم غذایی كودكان خود كاهش دهید. این مواد غذایی، سیستم ایمنی را سركوب كرده و میزان قند خون را تغییر دادن می دهند، كه همه اینها در تغییر دادن خلق و خو، تمركز و عملكرد كودكان مؤثر هستند.

•میوه و سبزی را در برنامه غذایی كودكان خود قرار دهید. این مواد غذایی، به دلیل داشتن مقادیر بالای ویتامین ها، مواد معدنی و سایر مواد مغذی ضروری برای عملكرد مطلوب مغز لازم هستند.