آموزش کار با توابع ریاضی و فرمول های اکسل

برنامه اکسل برای انجام محاسبات ریاضی، از امکاناتی نظیر «فرمول نویسی در سلول ها» استفاده می کند. در این درس با امکانات محاسباتی اکسل و کار با فرمول ها آشنا خواهیم شد.
به طور کلی، فرمول ها از عملگرهای ریاضی، عددها و یا آدرس سلول ها تشکیل می شوند.

روش درج فرمول در سلول ها
برای درج فرمول در یک سلول، ابتدا کاراکتر مساوی = را تایپ می کنیم و سپس فرمول را طبق قواعدی که در این درس خواهیم آموخت، به سلول وارد می کنیم.
همانطور که در تصویر زیر می بینید، پس از وارد کردن کاراکتر مساوی در سلول E13 می توان از نوار فرمول، یکی از فرمول های پیش فرض اکسل را انتخاب کرد.

از برنامه اکسل می توان برای انجام محاسبات ریاضی استفاده کرد.

پس از درج فرمول، نرم افزار اکسل، فرمول وارد شده را محاسبه کرده و در پایان نتیجه را در همان سلول نمایش می دهد.
هر فرمول ممکن می باشد دارای اجزایی همچون مقادیر ثابت، آدرس سلول ها، عملگرها و توابع باشد.

مقادیر ثابت
مقادیر ثابت مقادیری هستند که ثابت بوده و عوض نمی کنند. این مقادیر می توانند عددی یا متنی باشند. در فرمول نویسی باید مقادیر ثابت متنی را بین دو علامت ”  قرار دهیم. در این صورت محاسبه ای روی این مقادیر انجام نمی شود.

آدرس سلول ها
وقتی که از آدرس سلول ها در نوشتن فرمول استفاده می کنیم، در واقع با مقادیر متغیر کار می کنیم. یعنی با سلول هایی که مقادیر آنها ممکن می باشد در شرایط مختلف عوض کند. این تغییرات بر نتیجه فرمول تاثیر می گذارد.
به طور مثال فرض کنید مقدار عددی ۲۰۰۰ را در سلول B1 قرار می دهیم. سپس به سلول A1 رفته و در آنجا کاراکتر مساوی را درج و مقابل آن سلول B1 را وارد می کنیم. در این حالت سلول A1 نیز دارای مقدار ۲۰۰۰ خواهد شد و هر تغییری که در سلول B1 انجام دهیم، در سلول A1 نیز تماشا خواهیم کرد.

عملگرها
به طور کلی عملگرها به چهار گروه تقسیم می شوند. این گروه ها را در زیر بررسی می کنیم.

عملگرهای محاسباتی: عملگرهای محاسباتی، عملگرهایی هستند که از آنها برای محاسبات عددی استفاده می شود. این عملگرها عبارتند از + و – و * و / و ٪ و ^ که به ترتیب و از راست به چپ برای محاسبه جمع، تفریق، ضرب، تقسیم، درصد و توان به کار می روند.

عملگرهای مقایسه ای: از عملگرهای مقایسه ای برای مقایسه مقادیر استفاده می شود.
این عملگرها عبارتند از =، <، =<، >، => و <>. این عملگرها به ترتیب و از راست به چپ مساوی، بزرگ تر، بزرگ تر مساوی، کوچک تر، کوچک تر مساوی و نامساوی بودن دو عدد را مقایسه می کند.
نتیجه حاصل از عملیات این عملگرها می تواند مثبت (درست) یا منفی (نادرست) باشد.
به طور مثال نتیجه حاصل از عملیات ۵=۴ یک نتیجه «نادرست» می باشد چرا که عدد ۵ مساوی با عدد ۴ نیست.

عملگرهای رشته ای: از این عملگر برای چسباندن دو رشته به هم استفاده می شود. استفاده از عملگر & در سلول ها، برای اتصال یا الحاق داده های متنی می باشد.
به طور مثال اگر مقدار سلول B3  =”سلام” باشد و سلول C3 =”جهان”، می توانیم در سلول D3 عبارت B3&C3 را به عنوان فرمول یعنی پس از تساوی وارد کنیم تا در این سلول عبارت “سلام جهان” درج شود.

عملگرهای آدرس: از عملگرهای آدرس برای تعیین محدوده آدرس استفاده می شود. این عملگرها عبارتند از : و ; . از عملگر نخست برای معرفی محدوده متوالی سلول ها و از عملگر دوم برای معرفی محدوده نامتوالی سلول ها استفاده می شود.
به طور مثال نتیجه عبارت A1:A10 سلول های A1 تا A10 می باشد اما برای اشاره به سلول های خاص از عبارت A1;A5;A7 استفاده می شود.

اولویت انجام محاسبات ریاضی:

اگر با ریاضی آشنایی داشته باشید، عملگرها از اولویتی برای انجام محاسبات برخوردارند. این اولویت ها در نرم افزار اکسل نیز اجرا می شوند و در فرمول نویسی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. اولویت ها در ریاضی به ترتیب پرانتز، درصد، توان، ضرب و تقسیم، جمع و تفریق و الحاق متن می باشد که با علامت های زیر نشان داده می شوند:

()، ٪، ^، * /، + -، &

مثال: فرض کنید می خواهیم عبارت ۴*۲+۱۰ را به دو حالت مختلف اجرا کنیم و نتیجه را بر اساس اولویت عملگرها تماشا کنیم.
در حالت اول حاصل عبارت ۴*۲+۱۰ عدد ۱۸ خواهد شد. چرا که عملگر ضرب، از اولویت بالاتری نسبت به عملگر تقسیم برخوردار می باشد.
اما اگر این عبارت را به صورت (۱۰+۲)*۴ بنویسیم، حاصل ۴۸ خواهد شد. چرا که عملگر پرانتز، اولویت بالاتری نسبت به عملگر ضرب دارد.

توابع
توابع ریاضی در اکسل، فرمول هایی هستند که به طور پیش فرض در نرم افزار اکسل وجود دارند. این توابع برای راحتی کار در فرمول نویسی در اکسل استفاده می شوند.
برای استفاده از توابع موجود در اکسل، باید ابتدا سلول مورد نظرتان را انتخاب کنید و پس از وارد کردن علامت = اسم کوچک تابع را انتخاب کرده و ورودی های آن را تعیین کنید. ورودی های هر تابع ممکن می باشد مقادیر ثابت، آدرس سلول و یا محدوده ای از سلول ها باشد.

توابع در نرم افزار اکسل بر اساس کاربردهایشان گروه بندی شده اند. این گروه ها عبارتند از:
• توابع مالی
• توابع تاریخ و ساعت
• توابع ریاضی و مثلثاتی
• توابع آماری
• توابع جستجو و مرجع
• توابع پایگاه داده
• توابع متنی
• توابع منطقی
• توابع اطلاعاتی
• توابع مهندسی

ساختار توابع: هر تابع دارای یک اسم کوچک و معمولا تعدادی ورودی می باشد و ساختاری به صورت زیر دارد: (…. ; ورودی ۳; ورودی ۲; ورودی ۱) اسم کوچک تابع
مثال از یک تابع: برای اینکه با عملکرد یک تابع به صورت عملی آشنا شوید، بهتر می باشد یک مثال را در اکسل اجرا کنید. برای اینکار از تابع SUM یا جمع استفاده کنید. این تابع، سلول های انتخاب شده را با یکدیگر جمع می کند.
در تصویر زیر، اسم کوچک تابع SUM می باشد و ورودی های تابع نیز سلول های A1 و A2 هستند.

پس از درج تابع، اگر بر روی کلید Enter کلیک کنید، نتیجه تابع به شما نشان داده می شود.

انجام محاسبات ریاضی در اکسل

روش درج فرمول با استفاده از Function Wizard:

اکسل فرمول های زیادی دارد و همانطور که پیشتر اشاره شد، هر تابع نیاز به «ورودی هایی» برای محاسبه دارد. با استفاده از امکان Function Wizard می توانید از تمام توابع اکسل استفاده کنید و نتیجه محاسبات را در سلول مورد نظر تماشا کنید.
 

برای این کار از روی نوار فرمول، بر روی fx کلیک کنید تا کادر Insert Function باز شود.

توضیح کادر Insert Function: در بخش Search for a function می توانید اسم کوچک تابع مورد نظرتان را تایپ کنید.
در بخش Or select a category می توانید یکی از بخش های موجود را انتخاب کنید.
این بخش ها توابع اکسل را دسته بندی کرده می باشد. مثلا اگر بخش Financial را انتخاب کنید، توابع مالی در کادر Select a function نشان داده خواهند شد.
با انتخاب گزینه All همه توابع اکسل و با انتخاب گزینه Most Recently used نیز توابعی که اخیرا استفاده کرده اید نشان داده می شوند.
اکنون در بخش Search for a function می توانید اسم کوچک تابع مورد نظرتان را تایپ کنید و از بخش Select a function آن را انتخاب کنید.

حال فرض کنید می خواهیم در کادر Insert Function تابع جمع را درج کنیم. همانطور که در مثال درج فرمول از طریق وارد کردن علامت = نیز گفتیم، این تابع با اسم کوچک SUM شناخته می شود.
پس از انتخاب تابع SUM بر روی دکمه OK کلیک می کنیم. در پنجره جدید که Function Arguments اسم کوچک دارد، باید ورودی های تابع را وارد کنیم.
در این مثال سه عدد  ۱۲ و ۱۰ و ۸ را وارد می کنیم.

آموزش کار با نرم افزار اکسل , ترفندهای اکسل

اکنون با کلیک بر روی OK نتیجه این تابع که عدد ۳۰ می باشد در سلول انتخاب شده نمایش داده می شود.

منبع:farhangnews.ir