بارداری دوران زیبا و هیجان انگیزی برای یک زن محسوب می‌شود، اما از طرفی می‌تواند سرشار از اضطراب و نگرانی نیز باشد. زیرا می‌خواهید مطمئن شوید که همه چیز به خوبی پیش می‌رود و دلیلی بری نگرانی وجود ندارد. یکی از راه‌های اطمینان از اینکه همه چیز درست است، انجام معاینات منظم به خصوص آزمایش غربالگری است. در این مقاله به صورت جامع توضیح می‌دهیم که آزمایش غربالگری سه ماهه بارداری چیست و چگونه انجام می‌شود؟

در این مقاله می‌خوانید:

• آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری چیست؟
• آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری چگونه انجام می‌شود؟
• بهترین زمان انجام آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری
• آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری شامل چه آزمایش‌هایی می‌شود؟
• چطور برای آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری آماده شوم؟

بیشتر بخوانید: آزمایش خون در بارداری را چه موقع انجام دهم؟

آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری چیست؟

آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری یک آزمایش قبل از تولد است که بین هفته‌های ۱۱ تا ۱۴ بارداری انجام می‌شود. این یک آزمایش غیر تهاجمی است که برای ارزیابی خطر ناهنجاری‌های کروموزومی مانند سندرم داون، سندرم ادواردز و سندرم پاتو استفاده می‌شود. این آزمایش ترکیبی از آزمایش خون و سونوگرافی است.

پیشنهاد ویژه پورتال یک: تشخیص بیماری ها در آزمایشگاه کلینیکال چگونه است؟ 

آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری چگونه انجام می‌شود؟

بخش اول آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری شامل آزمایش خون است. در طول آزمایش نمونه‌ای از خون مادر گرفته شده و برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال می‌شود. بخش دوم آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری، سونوگرافی است. در طول سونوگرافی، یک ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی از یک مبدل مخصوص برای ارسال امواج صوتی به داخل رحم استفاده می‌کند. امواج صوتی به عقب برگشته و تصویری از جنین روی صفحه نمایش ایجاد می‌کنند. هنگامی که آزمایش خون و سونوگرافی کامل شد، ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی از یک برنامه کامپیوتری ویژه برای محاسبه خطر ناهنجاری‌های کروموزومی استفاده می‌کند. این برنامه سن مادر، سطوح PAPP-A و HCG در خون و ضخامت شفافیت نوکال (NT) به دست آمده از سونوگرافی را در ارزیابی نتایج در نظر می‌گیرد.

مطالب پیشنهادی: هفته سوم بارداری، تمام علائم و مراقبت‌های لازم 

بهترین زمان انجام آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری

بهترین زمان انجام آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری از ابتدای هفته ۱۱ تا انتهای هفته ۱۳ بارداری است. اما اگر بخواهیم به صورت دقیق‌تر این زمان را محاسبه کنیم، هفته ۱۲ بارداری بهترین زمان برای انجام این آزمایش است.

بیشتر بخوانید: هفته دوم بارداری، تمام آنچه باید بدانید 

آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری شامل چه آزمایش‌هایی می‌شود؟

همان طور که در بخش‌های قبل نیز اشاره کردیم، آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری شامل دو آزمایش اصلی خون و سونوگرافی می‌شود. در ادامه درباره دلیل انجام این دو آزمایش و نتایجی که در اختیار پزشک قرار می‌دهند، صحبت خواهیم کرد.

آزمایش خون

آزمایش خون اولین بخش از آزمایش غربالگری است که طی آن سطح دو ماده در خون مادر اندازه گیری می‌شود:

الف) پروتئین پلاسما مرتبط با بارداری (PAPP-A): PAPP-A پروتئینی است که در طول بارداری توسط جفت تولید می‌شود. سطوح پایین PAPP-A ممکن است نشان دهنده خطر وجود ناهنجاری‌های کروموزومی باشد.

ب) گنادوتروپین جفتی انسانی (HCG): HCG هورمونی است که در دوران بارداری توسط جفت تولید می‌شود. سطوح بالای HCG ممکن است نشان دهنده خطر وجود ناهنجاری‌های کروموزومی باشد.

پیشنهاد ویژه پورتال یک: روز جهانی والدین، چطور ارتباطی مثبت داشته باشیم؟ 

سونوگرافی

بخش دوم آزمایش غربالگری سونوگرافی است. در طول سونوگرافی، تصویری از جنین روی صفحه نمایش نشان داده می‌شود. سونوگرافی دو چیز را اندازه گیری می‌کند:

الف) اندازه جنین: اندازه جنین با طول تاج(CRL) اندازه گیری می‌شود. CRL  طول جنین از بالای سر تا پایین باسن است. اندازه جنین می‌تواند به تعیین سن بارداری و تخمین تاریخ زایمان کمک کند.

ب) ضخامت شفافیت نوکال (NT): NT مایع زجاجی پشت گردن جنین است. سونوگرافی ضخامت NT را اندازه‌ گیری می‌کند که می‌تواند خطر ناهنجاری‌های کروموزومی را نشان دهد.

مطالب پیشنهادی: هفته اول بارداری، به علائم خود توجه کنید 

چطور برای آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری آماده شوم؟

آماده شدن برای آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری می‌تواند به اطمینان از نتایج دقیق و کاهش استرس در طول فرایند کمک کند. با رعایت برخی نکات می‌توانید تجربه مثبت‌تری در طول این آزمایش داشته باشید و تصمیمات آگاهانه‌تری درباره بارداری خود بگیرید.

دستورالعمل‌های پزشک خود را رعایت کنید

پزشک شما ممکن است دستورالعمل‌های خاصی را به شما بدهد که باید قبل از آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری رعایت کنید. اینها ممکن است شامل اجتناب از برخی غذاها، نوشیدنی‌ها یا داروهایی باشد که می‌توانند بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارند. برای اطمینان از نتایج دقیق آزمایش، رعایت دقیق این دستورالعمل‌ها مهم است.

بدن خود را هیدراته نگه دارید

مهم است که قبل از آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری بدنتان هیدراته باشد. نوشیدن آب زیاد می‌تواند به بهبود دید جنین در طول سونوگرافی کمک کند.

بیشتر بخوانید: همه‌چیز درباره بی بی چک و نحوه استفاده آن، نتیجش دقیقه؟ 

لباس راحت بپوشید

در طول سونوگرافی، ممکن است از شما خواسته شود که لباس خود را از کمر به پایین درآورید. توصیه می‌شود لباس راحتی بپوشید که به راحتی آن را درآورید و دوباره بپوشید.

یک نفر همراه با خود بیاورید

انجام هر گونه آزمایش قبل از تولد می‌تواند استرس زا باشد و همراه داشتن یک فرد همراه در آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری می‌تواند مفید باشد. این همراه می‌تواند همسر، دوست یا یکی از اعضای خانواده باشد که می‌تواند شما را آرام کرده و از لحاظ عاطفی حمایت کند.

پیشنهاد ویژه پورتال یک: فواید یائسگی، پیش به سوی زندگی بهتر 

کلام آخر

همان طور که در این مقاله اشاره کردیم، آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری می‌تواند اطلاعات ارزشمندی درباره سلامت جنین و روند بارداری ارائه دهد. این یک آزمایش غیر تهاجمی است که بین هفته‌های ۱۱ تا ۱۴ بارداری انجام می‌شود و برای ارزیابی خطر ناهنجاری‌های کروموزومی مانند سندرم داون، سندرم ادواردز و سندرم پاتو استفاده می‌شود. اگر نتایج آزمایش نشان دهنده افزایش خطر ناهنجاری‌های کروموزومی باشد، ممکن است آزمایش‌های بیشتری توصیه شود. انجام این آزمایش به درخواست والدین انجام می‌شود و جزو چکاپ‌های روتین بارداری نیست اما انجام آن می‌تواند آگاهی بیشتری از روند بارداری و خطراتی که می‌تواند سلامت جنین را تهدید کند، در اختیارتان قرار خواهد داد.