بررسی ریشه واژه هوم

هوم را در زبان اوستایی هَئومه haoma می‌گفتند. این اسم کوچک در زبانِ سانسکریت سومَ suma بوده‌می باشد.
    هوم چیست؟
    موبدانِ عهدِ ساسانی بر این باور بودند که این گیاه انسان‌های پاک را می‌تواند به جهان دیگری رهنمون شود، چنانکه کرتیر موبد بلندپایه زرتشتی با نوشیدن این نوشابه به دیدار جهان پس از مرگ رفت. از اینرو امروزه می‌انگارند که به نظر برسد این نوشابه را از گیاه شاهدانه به دست می‌آورده‌اند. تاکنون بطورِ یقین نمی‌توانیم هوم را با یکی از گیاههای سرشناس در علمِ گیاهشناسیمطابق کنیم.
    هوم در دنیای مینوی ایزد می باشد و در گیتیگیاه می باشد و درمان بخش می باشد. هوم آسمانی، پسر اهورا مزدا می باشد. فشردن این گیاه (کوبیدندر هاون برای به دست آوردن شیره گیاه) نوعی قربانی غیر خونین می باشد. قربانی شدن اوموجب شکست شر می باشد. او ایزدی می باشد که در مراسم قربانی، قربانی می‌شود تا مردم به زندگی برسند.
    مراسم هوم
مراسمِ هوم از مهم‌ترین مراسمِ مزدیسنا می باشد و با آدابِ شست و شوی خاصی با سرودِ اوستا در مقابلِ مجمرِ آتش، پنج تا هفت ساقه از هوم با قدری آب زور و شاخه‌ای اورورام در هاون فشرده شده و قطراتِ حاصل از این مراسم را که از گیاهانِ فشرده شده بدست آمده پراهوم می‌گویند. در اوستا، یشتِ کوتاهی برای هوم سروده شده‌می باشد. هوم و شیره یا افشره آن، خاصیت‌هایی دارد که موجب رویکرد مردمان به آن شده می باشد. افدرین یا آندرنالین گیاهی موجود در آن خاصیت تسکین‌بخشی به هنگام درد دارد و نوعی مسکن طبیعی و نیرومند می باشد. برخی پژوهشگران نیز گمان داده‌اند که منظور ازدارویی که در داستان زایش رستم به یاری سیمرغ برای بیهوشی و شکافتن پهلوی رودابه بکار رفته، هوم بوده می باشد. نوشیدن افشره هوم که طبیعتی سرد دارد، موجب نوعی سرخوشی و شادی و احساس توانایی بیشتر می‌شود. نوشیدن مقدار زیاد یا غلیظ از افشره هوم، موجب تنگی عروق، بالارفتن فشار خون و سرگیجه و خواب‌آلودگی شدید می‌شود.
    برای تهیه افشره هوم، مقدار کمی از ساقه‌های تازه یا خشک آنرا با اندکی آب در هاون می‌ریزند و می‌کوبند. برای بهترین نتیجه، معمولاً کوبیدن را تا
    چند روز و با فاصله‌های چند ساعته تکرار می‌کنند. سپس عصاره به دست آمده را بار دیگر با میزانی از آب یا شیر رقیق می‌کنند تا نسبت نهایی نوشیدنی آماده شده، برابر با دو تا پنج در هزار باشد. یعنی دو تا پنج گرم ساقه هوم برای یک لیتر نوشیدنی.

 هوم, زیرخاکی, عتیقه, باستانی, باستان شناسی, گنج یابی, دفینه