به گزارش پایگاه ۵۹۸، «۱۰۰ میلیون دلار…»
مدعیست که این عدد، هزینه روزانه تاخیر در اجرایی شدن برجام هست؛ رقمی که
اگر سرانگشتی هم محاسبه شود، ماهیانه ۳ میلیارد دلار خواهد شد.

ترکان مشاور رئیس جمهور می گوید: «نمایندگان متوجه
باشند که هر روز تأخیر در اجرای موافقت‌نامه وین صد میلیون دلار به ایران
ضربه وارد می‌کند.»

مشاور روحانی معتقد هست حالا که برجام از سد کنگره
گذشته، مجلسی ها هم کار بررسی برجام را زودتر تمام کنند تا کشور بیشتر از
این روزانه ۱۰۰ میلیون دلار ضرر نکند.

ترکان اما تا انتهای مصاحبه اش با روزنامه شرق فقط
تاکید می کند که «اگر نمایندگان بدانند ۱۰۰ میلیون یعنی چه …»‌ و هیچ
توضیحی درباره اینکه این رقم را از کجا آورده نمی دهد؛ البته تلویحا تحریم
را دلیل این ضرر میلیون دلاری بیان می کند ولی از شیوه محاسبه چیزی نمی
گوید.

ارائه یک رقم درشت، آنهم «۱۰۰میلیون دلار» و بدون
بیان شیوه محاسبه آن، سوال هایی را برای افکار عمومی ایجاد می کند؛‌ یکی از
این سوالات این هست که این ارقام از کجا می آید؟

رقم های میلیاردی از کجا می آید؟/ از ۷۰۰ تا ۲۲ میلیارد دلار چمدانی!

بعد از آغاز دولت یازدهم سرو کله رقم های میلیاردی
هم در ادبیات سیاسی پیدا شد؛ رقم هایی که مدعی بودند دولت قبل یا آنها را
حیف میل کرده یا در میان فسادهای مالی در دوره گذشته از جیب افرادی خاص سر
درآورده هست.

اسحاق جهانگیری معاون اول روحانی هم در صف اول اعلام ارقامی قرار داشت که مدعی بود در دولت قبل از بین رفته هست.

جهانگیری در مراسم افتتاح نمایشگاه بین‌المللی
تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت داخل از خرج شدن ۷۰۰ میلیارد دلار از پول
های کشور در دولت قبل شد؛ سرگرمی که فردای آنروز به تیتر یک روزنامه های صبح
کشور تبدیل شد.

معاون اول روحانی گفت: «سالهای گذشته ۷۰۰ میلیارد
دلار پول مملکت خرج شد و کسی نمی‌گوید روزی که این پول وارد کشور شد چند
نفر در کشور شاغل وجود داشت و روزی که تمام شد چند نفر شاغل داشتیم»

با اینکه جهانگیری نگفت این رقم از کجا آمده ولی
احتمالا اشاره وی به درآمدهای دولت های نهم و دهم طی ۸ سال از ۸۴ تا ۹۲
بوده که در «یک روز»‌ وارد کشور نشده که بتواند مقیاسی برای ارزیابی در روز
تمام شدن آن باشد.

محمد باقرنوبخت سخنگوی دولت و رئیس سازمان برنامه
ریزی کل کشور نیز زمانی که برخی مسئولان دولت قبل در صدد پاسخگویی به
اظهارات دولتی ها برآمده بودند به گونه ای دیگر همین رقم را اعلام کرد.

نوبخت عضو حزب اعتدال و توسعه نیز هست در همایش
سراسری هواداران حزب متبوعش از ۷۰۰ میلیاردی گفت که مدعی هست دولت قبل آنرا
قورت داده هست.

وی تصریح کرد:‌ «۷۰۰ میلیارد دلار از دارایی های
کشور طی پنج تا شش سال در این کشور خورده و قورت داده شده هست.» سخنگوی
دولت البته در ادامه کمی اظهارات خود را تعدیل کرده و می گوید: «من نمی
گویم اختلاس شده ولی می توانم بگویم این پول محصولش نباید رشد منفی اقتصادی
باشد»

نوبخت در ادامه  گفت که فعالیت دولت روحانی در زمانی
آغاز شده که دوران درآمد سالی ۱۰۰ میلیارد دلار کشور تمام شده بود؛ حرفی
که تا حدودی با اظهارات رئیس جمهور مبنی بر «خالی بودن خزانه» که در مراسم
آغاز سال تحصیلی دانشجویان در سال ۹۲ بیان شد، هماهنگی داشت.

این اظهارات نوبخت و جهانگیری بلافاصله بعد از بیان
به تیتر اصلی روزنامه های حامی دولت تبدیل شد،‌ اما این پایان کار اعلام
چنین ارقام درشتی از سوی دولتی ها نبود.

جهانگیری که در دولت یازدهم هم معاون اول هست و هم
رئیس ستاد مسابقه با مفاسد اقتصادی در سخنرانی های خود در دی ماه سال ۹۳
بازهم از همین ارقام درشت _ که مدعی بود با بی تدبیری دولت قبل از بین رفته
_ حرف گفت: «برای کنترل ارز تدبیری به کار گرفتند و گفتند ارز را به
صرافی‌های دبی و استانبول بفرستید و دیدیم که ظرف هجده ماه ۲۲ میلیارد دلار
به خارج از ایران رفت. .. قرار نیست کلاه سر ما برود. دوستان دیگری به اسم کوچک کوچک
فساد آدرس اشتباه به ما ندهند.»

جهانگیری می گفت ۲۲ میلیارد پول از کشور خارج شده؛
این خبر به سرعت در صدر اخبار رسانه و روزنامه های مختلف قرار گرفت و
نمایندگان مجلس خواستار ارائه اسناد چگونگی خروج این پول ها از کشور شدند.

معاون اول رئیس جمهور حدود ۲ ماه بعد در فروردین ماه
سال ۹۴ اما اظهارات جدیدی درباره ۲۲ میلیارد پولی که قبلا گفته بود از
کشور خارج شده بیان کرد: « من در باره خروج ۲۲میلیارد دلار از ایران حرف
زدم که این در بار ه فساد نبود بلکه در باره سوء مدیریت بود که می توانست
منجر به فساد شود.»

رئیس ستاد مسابقه با مفاسد اقتصادی در توضیحات جدید
خود به نکته قابل توجهی اشاره می کرد: «بعضی می گویند ارز فروخته اند و به
جایش ریال آورده اند … حالا باید گزارش داده شود که این ۲۲میلیارد دلار
که رفت از چه مسیری برگشت و اگر برنگشت باید جواب دهند چرا چنین اتفاقی رخ
داده هست»

این توضیحات معاون اول روحانی نشان می داد که حتی
هنوز برای رئیس ستاد مسابقه با مفاسد اقتصادی هم مشخص نبوده که آیا این
مبلغ به صورت ریال به کشور بازگشته یا نه؟

رقم هایی بزرگ؛ تیترهای بزرگ تر/ ماجرای توافق هسته ای و پول های بلوکه

تاریخ ۳ آذر را نشان می دهد؛ درست در صدمین روز دولت
از آغاز دولت روحانی، مذاکراتی که حدود سه ماه از آغاز آن با کشورهای ۱+۵
به نتیجه ابتدایی می‌رسد؛ همان شب علینقی خاموشی رئیس سابق اتاق بازرگانی
کشور در مصاحبه ای با خبرگزاری رسمی دولت از آزادسازی ۸ میلیارد دلار از
دارایی های ایران پس از توافق ژنو خبر می دهد.

محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت نیز در جمع خبرنگاران
آزادسازی این رقم را تائید می کند، اگر چه بعد از مدت کوتاهی نوبخت با
ارسال تکذیبیه ای به رسانه ها چنین ارقامی را درباره دارایی هایی که پس از
توافق ژنو آزاد خواهد شد، رد می کند.

اما رسانه های حامی دولت تنها چند ساعت وقتی لازم
داشتند تا «آزادسازی ۸ میلیارد دلار از دارایی های ایران» را تیتر یک کنند؛
حتی بعد از اعلام قطعی آزادی ۴٫۲ میلیارد دلار از دارایی های ایران پس از
توافق ژنو یکی از هفته نامه های اصلاح طلب ترجیح داد این خبر را با تیتر «
آزادی ۴۲۰۰۰۰۰۰۰۰ دلار از دارایی های ایران» پوشش دهد.

حاشیه های پول های آزاد شده پس از توافق ژنو ولی کمتر از ماجرای پول های بلوکه شده ایران پس از برجام  بود.

توافق نهایی هسته ای ایران و کشورهای ۱+۵ دوباره
میزان دارایی های بلوکه شده ایران که احتمال آزادی آن وجود داشت را بر سر
زبان ها انداخت.

استاندار تهران اولین مسئول دولتی بود که قبل از
توافق وین درباره میزان پول های بلوکه شده ایران در خارج از کشور اظهارنظر
کرده و ۲۴ خرداد سال جاری گفته بود: «۱۸۰ میلیارد دلار از پول های کشور در
خارج بلوکه شده هست واز آنجا که امکان جابجایی پول نداریم کالاها را ۱۵ تا
۲۰ درصد گران تر می خریم.»

محمد رضا سیف رئیس کل بانک مرکزی پس از توافق هسته
ای اما رقمی بسیار کمتر از آنچه قبلا اعلام شده بود را تائید کرد: «۲۳
میلیارد دلار»‌ تمام پول بلوکه شده بانک مرکزی در خارج بود، محمد باقر
نوبخت سخنگوی دولت نیز تقریبا همین رقم را تائید می کند ولی درباره سرنوشت
آن با رئیس کل بانک مرکزی به اختلاف می خورد.

در میان ارقام مختلف اعلام شده از سوی دولتی ها
درباره میزان پول هایی بلوکه شده ایران در خارج یک سوال جدی برای افکار
عمومی ایجاد شد؛ «بالاخره رقم پول های بلوکه شده ایران در خارج چقدر هست؟»

علی طیب نیا وزیر اقتصاد دولت درباره پول‌های بلوکه
شده ایران در خارج و مطرح شدن رقم‌های مختلف در این خصوص از ۲۵ میلیارد
دلار تا ۱۷۵میلیارد دلار، گفت: «علت اصلی تفاوت در ارقام و اعداد به تعاریف
مختلف افراد از این پول‌ها هست. ذخایر ما در خارج از کشور ممکن هست نزدیک
به ۱۰۰ میلیارد دلار باشد.»

پاسخ طیب نیا اما برای برخی کارشناسان قابل پذیرش
نبود؛ آنها معتقد بودند این رقم ها تنها برای تحت تاثیر دادن افکار عمومی
هست؛ سوال مشخص آنها این بود که چرا دولت هنوز از میزان دارایی های بلوکه
شده ایران در خارج از کشور با خبر نیست ولی تا پیش از توافق رقم های
میلیاردی از زبان دولتی ها به تیتر یک رسانه های مختلف تبدیل می شد.

اما استفاده از رقم های اعداد و ارقام میلیاردی تنها
به موارد بالا محدود نمی شود؛ در تاریخ سیاسی ایران گاهی برخی سیاست
مداران از این اعداد و ارقام برای گرفتن رای از مردم استفاده کرده اند.

رقم‌های پوپولیستی؛ «پول بازی» با افکار عمومی

بهار سال ۸۴؛ کشور در بحبوحه انتخاباتی سرنوشت سازی
قرار دارد و کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری هر کدام وعده ای را برای جذب
رای اعلام می کنند.

مهدی کروبی رئیس سابق مجلس نیز یکی از کاندیداهای انتخابات هست که با وعده ای متفاوت به میدان انتخابات آمده هست.

کروبی ۲۸ فروردین ماه سال ۸۴ و پیش از شروع ثبت اسم کوچک
کاندیداها در گفت و گو با یکی از نشریات اصلاح طلب وعده انتخاباتی خود را
پرداخت ۵۰ هزار تومان به هر ایرانی اعلام می کند؛ « برنامه‌ای که در نظر
داریم، خیلى ساده، عملى و فراگیر هست. می‌خواهیم به همه کسانى که به هجده
سالگى می‌رسند، یک حقوق ماهیانه بدهیم که نیازهاى اولیه را برآورده کند.
یعنى یک مستمرى ثابت براى همه ایرانیان بالاى هجده سال برقرار کنیم. این
مستمرى یا کمک هزینه تامین اجتماعى، هر ماه پنجاه هزار تومان خواهد بود و
به همه از زن و مرد و شاغل و بیکار و بازنشسته و خانه دار پرداخت خواهد
شد.»

برخی معتقد بودند که اعلام این وعده از سوی کروبی می
توان احتمال رای آوری وی در شهرستان ها که میزان درآمد و هزینه بسیار
پائین تر از شهرهای بزرگ بود، بیشتر کند.

چندی بعد در روز ۲۵ خرداد ۸۴ و دو روز پیش از
برگزاری انتخابات ریاست جمهوری نهم روزنامه آفتاب یزد با تیتری درشت درباره
وعده های انتخاباتی کروبی تیتر زد؛ «وعده کروبی به مردم؛‌ پرداخت ۵۰۰۰۰
تومان به هر ایرانی»

درنهایت این وعده برای کروبی کارساز نشد و وی
نتوانست به مرحله بعدی انتخاباتی که برای اولین بار در تاریخ ایران به دور
دوم کشیده بود، برسد؛‌ اما این عدم نتیجه گیری کروبی از این شعار باعث نشد
که کاندیداهای دیگر به سراغ آن نروند.

ابتدای تیرماه سال ۸۴ و ۲ روز پیش از برگزاری دور
دوم انتخابات ریاست جمهوری نهم، هاشمی رفسنجانی وعده انتخاباتی جدیدی را
اعلام کرد؛ وعده ای برای پرداخت ۸۰ تا ۱۲۰ هزار تومان به بیکاران.

روزنامه های اصلاح طلب این وعده هاشمی رفسنجانی را
به صورت گسترده پوشش و برخی آنرا در تیتر یک خود جای دادند ولی این وعده
هاشمی هم نتوانست وی را دوباره راهی پاستور کند.

وعده اعطا پول ماهیانه به هر ایرانی در در انتخابات
سال ۸۸ نیز با تغییراتی از سوی کروبی که دوباره می خواست شانس خود را برای
رسیدن به ریاست جمهوری امتحان کند اعلام شد ولی در نهایت وی رتبه آخر را در
بین کاندیداها بدست آورد.

آیا این روش‌ها پوپولیستی هست؟

رقم های میلیاردی پشت سرهم اعلام می شود؛ از رقم پول
هایی که گفته می شود در دولت قبل در فسادهای مختلف از دست رفته و یا رقم
ضرری که از اجرایی نشدن برجام به کشور تحمیل می شود.

این رقم های بزرگ بدون آنها شیوه محاسبه آنها معلوم باشد تیتر یک روزنامه هایی خاص می شود تا افکار عمومی را تحت تاثیر قرار دهد.

برخی معتقدند اعلام این رقم ها با اهداف پوپولیستی
انجام می شود؛ گاهی برای جذب رای در انتخابات و گاهی برای تحت فشار قرار
دادن یک جریان سیاسی.

حال باید دید جریانی که تاکنون بیشترین استفاده را
از بزرگنمایی اعداد و ارقام مختلف در میان افکار عمومی انجام داده می تواند
منتقدان خود را با ارائه فرمول محاسبه رقم های میلیاردی اعلام شده، قانع
کند یا ادعای منتقدان مبنی بر پوپولیستی بودن این ادعاها رنگ حقیقت به خود
می گیرد.