يعقوب اسفراينی

در ادامه از يعقوب اسفراينی دیدن نمایید.

ابو يوسف يعقوب اسفراينی (م ۴۹۸ق)

   
ابو يوسف، يعقوب بن سليمان بن داود اسفرايني محدث، فقيه اصولي، اديب، لغوي
و شاعر توانمند بوده و در زمره دانشمندان مسلط به زبان و اخبار قرار دارد و
ممکن است همین تسلط و توانایی ادبی وی را به کتاب، کتابخانه و تالیف جهت داده
می باشد. از ابتداي زندگي وي اطلاع دقیقی در دست نيست. ابو يوسف اسفراینی در
جست و جوي دانش و سماع حديث به مناطق مختلف شام و عراق سفر كرد و ساكن شهرستان
بغداد شد. وي دانش فقه را نزد قاضي ابو طيّب طبري، كه از شاگردان ابو اسحاق
اسفرايني بود، آموخت. ابو يوسف، مردي فقيه بود و به اصول اشعري، معرفتي
نيكو داشت. دقت و نظارتی که در اداره امور مدارس نظامیه و کتابخانه بغداد
به عمل می آمد،  افرادی آگاه و کاردان برای اداره امور را نیاز داشت و
ابویوسف اسفراینی دارای این خصایص بود، چنانکه زرین کوب در کتاب «فرار از
مدرسه» درباره کتابخانه بغداد و مقام ادبی ابویوسف نوشته می باشد: « این
مدرسه[نظامیه] هم کتابخانه ای مرتب داشت و هم بیمارستان… تنوع ذخایر آن
[کتابخانه مدرسه نظامیه بغداد] هم موجب می شد که کتابدارش از بین ادیبان
اسم آور انتخاب شود. ادبا بدین سبب که غالبا از هر علمی بهره ای حاصل می
کردند، برای کار کتابداری آمادگی بیشتری نشان می دادند. در واقع یک کتابدار
نظامیه- نامش ابویوسف(اسفراینی) متوفی(۴۹۸ق) خود ادیب پرمایه ای به شمار
می آمد.» ابویوسف اسفراینی خطی بسیار خوش داشت و دارای قریحه شاعری بود و
اشعاری در مدح منصور بن یزید، صاحب حلّه بنی مزید سروده می باشد.

   
عالم و ادیب توانمند ابو يوسف اسفراینی پس از تحصيل علم به روايت حديث
پرداخت چنان كه ابو سعيد در ذيل از او ياد كرده و تفليسي نيز از وی حديث
نقل کرده می باشد و در زمره شاگردان ابو يوسف اسفراینی به شمار می رود. بنا به
گفته ياقوت حموي، ابو يوسف اسفرايني، مدتي خازني دارالكتب نظاميه بغداد را
بر عهده داشت و تا زمان وفاتش یعنی سال ۴۹۸ ق در این سمت باقی بود و پس از
وی، محمد بن احمد ابيوردي (م. ۵۰۷ ق) جانشين وي شد. با توجه به توانمندی و
مقام والای علمی ابویوسف اسفراینی در ادبیات، شعر و فقه، آثار ادبی، فقهی و
تاریخی ارزشمندی از وی به جای مانده که بعضی از این آثار تالیفی در
کتابخانه های معتبر نگهداری می شود.

    برخی از مشهورترین آثار ابویوسف اسفراینی عبارت اند از :

۱ـ‌ شرائط الخلافه

۲ـ محاسن الادب و اجتناب الَّريب يا محاسن الآداب

۳ـ بدایع الاخبار و روایع الاشعار

۴ـ
قائد الحكم و فواید الكلم علي بن ابي طالب. این کتاب مجموعه‌اي از كلمات
قصار حضرت علي (ع)‌ می باشد و نسخه‌اي از آن در كتابخانه مروي تهران نگهداري
مي‌شود، كه به احتمال زیاد از خطوط اواخر قرن ششم هجري می باشد.

۵ـ سير الخلافه (= سير الخلفا)

۶ـ‌المستظهري در امامت و شرایط خلافت

سالروز
وفات ابویوسف اسفراینی به درستی معلوم نیست، اسنوي، تاريخ وفاتش را ۲۰ ذي
القعده سال ۴۸۸ ه.ق ذكر كرده اما سبكي سال ۴۹۸ ه.ق را ترجيح داده می باشد.

نویسنده: خلیل باقری مشک آبادی

(زرین کوب ، ۱۳۵۶ ، ص ۵۶، فسنقری و شاهد ،۱۳۸۱ ،ص ۱۲۵)

ابو يوسف يعقوب اسفراينی,يعقوب اسفراينی,خراسان شمالی,مشاهیر,مفاخر,بزرگان,بجنورد,اسفراین,شیروان

منبع : http://iranikan.rozblog.com

تهیه و گرد آوری : پورتال تفریحی و سرگرمی پورتال یک

لطفا نظرات خود را درباره مطالب يعقوب اسفراينی با ما در میان بگذارید.