حتی نوزادانی که کاملا سالم هستند نیز، زیاد به پزشک مراجعه می‌کنند. دلیل این مسئله آن است که دو سال اول زندگی، زمانی بحرانی در رشد و نمو نوزاد به شمار می‌رود و پزشک باید در جریان روند رشد کودک قرار بگیرد. ممکن است برخی از برنامه‌ریزی‌های اطفال با هم متفاوت باشند اما آکادمی متخصصان اطفال آمریکا (AAP) توصیه می‌کند که نوزاد باید در هنگام تولد، ۳ تا ۵ روزگی و سپس ۱، ۲، ۴، ۶، ۹، ۱۲، ۱۸ و ۲۴ ماهگی توسط پزشک چکاپ شود. در ادامه، روند چکاپ نوزاد را در هر یک از جلسات توضیح خواهیم داد.

اولین جلسه: پس از تولد نوزاد
متخصص اطفال باید نوزاد را طی ۲۴ ساعت پس از تولد معاینه کند. در این زمان، معاینه‌ای کامل صورت می‌گیرد و عملکرد بدن مورد بررسی قرار می‌گیرد. واکنش‌های اصلی نوزاد، رنگ پوست، هوشیاری و ثبات مفصل ران به خوبی معاینه می‌شود. این کار برای حصول اطمینان از سلامت نوزاد و پاسخگویی مناسب بدن او انجام می‌گیرد. در ادامه به هر آن چه که باید در جلسات معاینه انتظار داشته باشید می‌پردازیم:

اندازه‌گیری: پزشک قد نوزاد، وزن و دور سر او را اندازه می‌گیرد. این اندازه‌گیری‌ها در یک نمودار رشد ثبت می‌شوند تا بتوان رشد او را با یک نوزاد سالم مقایسه نمود و مطمئن شد که مشکلی وجود ندارد.

نظارت بر رشد و نمو نوزاد: در بیشتر جلسات معاینه، پزشک به بررسی روند رشد نوزاد می‌پردازد. او رفتارهای نوزاد را ملاحظه می‌کند، با توجه به سن نوزاد، از شما درباره‌ی حرکات مهم او (همچون نشستن و غلت زدن) سوال می‌کند و می‌خواهد که اگر درباره‌ی چیزی نگران هستید آن را بیان کنید.

ارزیابی روانشناسی ـ رفتاری: برخی از سوالات پزشک در مورد رفتار نوزاد خواهد بود؛ او همچنین به بررسی عمل‌ها و عکس‌العمل‌های نوزاد خواهد پرداخت. این کار در تعیین مسائل روانشناختی یا رفتاری نوزاد به پزشک کمک خواهد کرد.

معاینه‌ی فیزیکی: نوزاد در هر جلسه از سر تا پا معاینه می‌شود؛ گوش‌ها، چشم‌ها، دهان، پوست، قلب و شش‌ها، شکم، لگن و پاها، و اندام‌های تناسلی معاینه می‌شوند تا از سلامت آن‌ها مطمئن شوید. در ابتدا، پزشک به بررسی نقاط نرم سر نوزاد (فونتانل‌ها) می‌پردازد که این نقاط معمولا در ۱۲ تا ۱۸ ماهگی و با به هم پیوستن استخوان‌های جمجمه از بین می‌روند. همچنین شکل سر نوزاد نیز معاینه و بررسی می‌شود.

بدو تولد
آزمایش غربالگری شنیداری: متخصص اطفال قصد دارد مطمئن شود که شنوایی نوزاد هیچ گونه مشکلی ندارد. دو آزمایش مختلف در این زمینه وجود دارد: تست انتشار اتو آکوستیک (OAE) و آزمایش پاسخ ساقه مغز شنیداری (ABR). در تست انتشار اتو آکوستیک یک بلندگو و میکروفون کوچک در گوش نوزاد قرار می‌گیرد تا واکنش صوتی در کانال گوش اندازه‌گیری شود. در تست پاسخ ساقه مغز شنیدار، چند الکترود روی سر نوزاد قرار می‌گیرد تا پاسخ‌دهی عصب شنوایی به صوت اندازه‌گیری شود. این آزمایش‌ها، هر دو قادر به شناسایی کم‌شنوایی و ناشنوایی هستند.

سوخت و ساز بدن نوزاد ـ غربالگری هموگلوبین: از نوزاد باید در فاصله‌ی تولد تا دو ماهگی آزمایش خون گرفته شود (در نوزادان، خون از پاشنه‌ی پا گرفته می‌شود). در غربالگری متابولیسمی می‌توان بیماری سلول‌های داسی شکل، کم‌کاری تیروئید یا دیگر اختلالات موروثی را در نوزاد تشخیص داد.

واکسیناسیون: نوزاد در هنگام تولد نسبت به بیماری هپاتیت ب نیز واکسینه می‌شود.

۳ تا ۵ روز پس از تولد
احتمالا، پزشک اطفال از شما خواهد خواست که در هفته‌ی اول پس از تولد، نوزاد را معاینه کند تا مطمئن شود همه چیز مرتب است. پزشک قد و وزن نوزاد شما را اندازه می‌گیرد تا روند رشد را بررسی کند و مطمئن شود که غذای کافی دریافت می‌کند، او نمو و رفتار نوزاد را به خوبی ملاحظه می‌کند و معاینات فیزیکی دیگر را نیز انجام می‌دهد. اگر نوزاد هنوز تست غربالگری متابولیسمی و هموگلوبین را انجام نداده باشد در این جلسه این تست را از او خواهند گرفت.

یک ماهگی
در جلسه‌ی معاینه‌ی یک ماهگی نوزاد، متخصص اطفال همه‌ی معاینات اولیه را دوباره انجام خواهد داد؛ قد و وزن نوزاد را اندازه می‌گیرد، رشد او را بررسی می‌کند، ارزیابی روانشناختی و رفتاری و معاینه‌ی فیزیکی را انجام می‌دهد. چند کار دیگر که احتمالا در این جلسه انجام می‌شوند عبارتند از:

آزمایش بیماری سل: ممکن است متخصص اطفال نوزاد را در مورد بیماری سل نیز آزمایش کند، این بیماری نوعی عفونت است که از طریق هوا منتقل می‌شود و منجر به تب، سرفه‌های مداوم و طولانی، تنفس سخت و تند، تورم غدد، تعریق شبانه، کم شدن وزن و رشد ضعیف شود. پزشک برای انجام آزمایش، توده‌ی غیرفعالی از سل را از طریق پوست به دست نوزاد تزریق می‌کند. اگر جواب آزمایش مثبت باشد، در ۴۸ تا ۷۲ ساعت آینده محل تزریق قرمز و متورم خواهد شد.

واکسیناسیون: نوبت دوم واکسن هپاتیت ب در جلسه‌ی معاینه‌ی یک یا دو ماهگی به نوزاد تزریق خواهد شد.

نی‌نی‌بان جدیدترین و بهترین مطالب خود را در تلگرام و از طریق سه کانال «راهنمای بارداری»، «کودک‌یاری» و «سلامت جنسی» در اختیار شما قرار می‌دهد.