به نظر برسد شما هم تا به حال واژه اختلال بلع را شنیده یا حتی خودتان با آن مواجه شده باشید. برخی افراد، اختلالات بلع را به ناراحتی‌های عصبی ربط می‌دهند و فکر نمی‌کنند موضوع مهمی باشد. به همین علت هم دیر به پزشک مراجعه می‌کنند. این در حالی است که در صورت مراجعه، متخصص ابتدا به معاینه و انجام آزمایش‌های لازم می‌پردازد و در نهایت و پس از بررسی‌های مختلف، اختلالات بلع را با ناراحتی‌های عصبی مرتبط می‌داند.

مشکل از کجاست؟

دکتر ناصر ابراهیمی دریانی-‌ فوق‌تخصص بیماری‌های گوارش و کبد  نوشت: به طور کلی گیرکردن غذا در مری به دو شکل رخ می‌دهد. بعضی مواقع اختلالات بلع، ناشی از عامل مکانیکی است. در این شرایط یک عامل انسدادی داخل لوله مری به وجود می‌آید که سرطان مری و برخی زخم‌ها ازجمله این عوامل هستند. همچنین گاهی یک جسم خارجی مانند استخوان در مری گیر می‌کند و باعث ابتلای فرد به این اختلال می‌شود. برخی اوقات، اختلال بلع از نوع حرکتی است یعنی بیمار از گیرکردن غذا در مری شکایت می‌کند، ولی عاملی در مری باعث این عارضه نشده است مثلا کاهش حرکات دودی شکل مری باعث ابتلا به این نوع اختلال می‌شود.

در عین حال اگر غذا داخل مری افراد مبتلا به اختلالات مکانیکی گیر کند، آنها دست خود را داخل دهان می‌برند و برای خارج کردن غذا مجبورند استفراغ ‌کنند، اما مبتلایان به اختلالات حرکتی برای رفع این عارضه آب می‌خورند.

البته اختلالات نوع مکانیکی پیش‌رونده اما نوع حرکتی، پیش‌رونده نیست و با استرس‌های عصبی و اضطرابی تشدید می‌شود.

از یک مشکل زنانه تا مصرف دارو

گاهی اوقات در مری خانم‌هایی که بر اثر خونریزی زیاد در دوران قاعدگی دچار کم‌خونی فقر آهن می‌شوند، پرده‌ای به وجود می‌آید که باعث گیرکردن غذا در مری آنان می شود. همچنین قرص‌هایی مانند اندوسین و دیکلوفناک هم اگر با آب کافی مصرف نشوند ممکن است بروز زخم‌های مری و اختلال بلع را به همراه داشته باشند.

از آشالازی چه می‌دانید؟

آشالازی نوعی بیماری گوارشی است که مبتلایان به آن دچار اختلالات حرکتی مری هستند و به علت اختلال در بازشدن دریچه بین مری و معده آنان دچار کم‌اشتهایی می‌شوند و در نتیجه وزن کم می‌کنند؛ هر چند عملکرد این دریچه را می‌توان با آندوسکوپی یا جراحی اصلاح کرد، اما اختلال در بلع می‌تواند نشانه‌ای از آشالازی باشد. از طرفی گاهی اوقات تومور مبتلایان به سرطان ریه به مری فشار وارد می‌کند و موجب گیرکردن غذا می‌شود. علاوه بر آن بیمارانی که دچار بزرگی دهلیز چپ هستند نیز ممکن است به اختلال بلع مبتلا شوند.

دیابت هم مقصر است

فراموش نکنید پرکاری یا کم‌کاری غده تیروئید، ابتلا به برخی بیماری‌های مغز و اعصاب مانند ام‌اس و سکته‌های مغزی از دیگر دلایل ابتلا به اختلالات بلع است. حتی ابتلا به بیماری‌های کزاز و دیفتری یا ابتلا به عفونت‌ها و قارچ‌ها ازجمله دلایل اختلالات بلع به حساب می‌‌آید. به عنوان مثال، علت اختلالات بلع در مبتلایان به دیابت ابتلا به قارچی به اسم برفک است. این قارچ باعث ایجاد زخم و التهاب در مری می‌شود و در نتیجه بیمار نمی‌تواند غذا را به‌راحتی قورت بدهد.
روزنامه جام جم